Poweekendowa prasówka z cyfryzacji 17-20.10.2025

Palantir w Europie (mój tekst), Wirtualny Wskaźnik Wpływu, zakaz używania WhatsAppa do infekowania Pegasusem...zapraszam na poweekendową prasówkę z cyfryzacji!

fot.: unsplash

Podsumowania

1. Weekendowa lektura Z3S: https://zaufanatrzeciastrona.pl/post/weekendowa-lektura-odcinek-646-2025-10-19-bierzcie-i-czytajcie/

2. Prasówka Watchdoga https://www.facebook.com/SiecObywatelskaWatchdogPolska/posts/pfbid0NYuUZXZx8uwUF6XSBAvTGpMrS1o34QFzcM1Q19ndnSpW1ZWY97pzCYQENT6NriMYl

Sekcja polska

1. “Wzięliśmy na warsztat ponad 100 polskich marek medialnych, sprawdziliśmy wyniki ich portali, następnie przeanalizowaliśmy blisko 500 należących do nich profili w mediach społecznościowych i ich kanały na YouTube. Tak powstał Wirtualny Wskaźnik Wpływu (WWW)” https://www.wirtualnemedia.pl/kto-z-wydawcow-naprawde-rzadzi-w-internecie-dzis-premiera-naszego-wirtualnego-wskaznika-wplywu,7210743109888992a

2. Czego dowiedzieliśmy się po dokładnej analizie 100 polskich mediów? 15 wniosków https://www.wirtualnemedia.pl/czego-dowiedzielismy-sie-po-dokladnej-analizie-100-polskich-mediow-15-wnioskow,7211133591698368a

3. Raport: w Polsce zaufanie do sztucznej inteligencji mniejsze niż średnio na świecie https://szmer.info/post/10206269

4. Zbliża się jesień linuksowa https://jesien.org/2025/

5. Ministerstwo Cyfryzacji: w związku z unijną inicjatywą na rzecz suwerenności cyfrowej (STEP – Strategic Technologies for Europe Platform) “NCBR prowadzi cztery nabory STEP, z łącznym budżetem 600 mln zł” https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/technologie-krytyczne-dla-polski-i-unii-europejskiej-program-step-na-rzecz-strategicznych-innowacji

6. Przejęli mu konto, ale pomoc techniczna Google nie chce mu pomóc https://niebezpiecznik.pl/post/przejete-konto-google-gmail-jak-odzyskac-pomoc-suport-kontakt/

7. „48 Hours Challenge” to mit? FB Justyny Sucheckiej (linkujące do treści za paywallem)... https://www.facebook.com/justynasucheckamedia/posts/pfbid0xxq4hV7329K2it9HzCR1eFSXb5LwNWRdgaPTuQUWtVvGLzG1dSVDfbV4HUHWyrqrl

8. ...i tekst Instytutu Monitoringu Mediów, już bez paywalla https://www.imm.com.pl/baza-wiedzy/aktualnosci/48-hours-challenge-jak-media-rozpowszechnily-na-nowo-niebezpieczny-internetowy-trend/

9. Przedstawiciele polskiego sektora kryptoaktywów zaapelowali do prezydenta Karola Nawrockiego o zawetowanie ustawy o rynku kryptowalut https://cyberdefence24.pl/biznes-i-finanse/ustawa-o-rynku-kryptowalut-budzi-sprzeciw-branzy-zaszkodzi-polskim-firmom

10. Cyberatak prorosyjskich haktywistów na oczyszczalnię ścieków na Podkarpaciu https://cyberdefence24.pl/cyberbezpieczenstwo/atak-prorosyjskiej-grupy-na-oczyszczalnie-sciekow-na-podkarpaciu

11. Ziobro: to nie ja zakupiłem Pegasusa https://www.rp.pl/polityka/art43193341-zbigniew-ziobro-pegasus-nie-zostal-kupiony-przez-fundusz-sprawiedliwosci

12. Jednemu z twórców Podcastu Wojenne Historie Norbertowi Bączykowi skradziono głos, który wykorzystano przy użyciu sztucznej inteligencji do tworzenia kanału youtubowego https://www.wirtualnemedia.pl/norbert-baczyk-podcast-wojenne-historie-kradziez-sztuczna-inteligencja-youtube,7211134883077088a

Sekcja ogólna

1. Jeden Palantir, by wszystkimi rządzić. Tolkien, CIA i europejska suwerenność: czy Europa powinna uzależniać się od korporacji powiązanej z amerykańskim wywiadem? (mój tekst) https://writefreely.pl/didleth/h1jeden-palantir-by-wszystkimi-rzadzic-h1

2. Media społecznościowe od 16 r. ż.? Europosłowie chcą zaostrzenia przepisów (de) https://netzpolitik.org/2025/social-media-ab-16-eu-abgeordnete-fordern-strengere-regeln-fuer-jugendschutz/

3. Spada ruch na Wikipedii. Ludzie wybierają podsumowania wygenerowane przez AI (en) https://techcrunch.com/2025/10/18/wikipedia-says-traffic-is-falling-due-to-ai-search-summaries-and-social-video/

4. Musimy porozmawiać o uzależnieniu od AI (Filip Konopczyński) https://krytykapolityczna.pl/swiat/ludzie-firmy-panstwa-uzaleznienie-od-ai/

5. Rzadko kiedy cieszę się, gdy jakaś korporacja technologiczna wygrywa w sądzie, ale tutaj imo serio jest powód do radości: NSO Group (to ci od Pegasusa...) nie będzie mogło wykorzystywać WhatsAppa do atakowania użytkowników (en) https://techcrunch.com/2025/10/18/spyware-maker-nso-group-blocked-from-whatsapp/

6. Meta AI będzie sugerować zmiany w zdjęciach z galerii użytkowników – także tych, które nie zostały jeszcze udostępnione (en) https://techcrunch.com/2025/10/17/facebooks-ai-can-now-suggest-edits-to-the-photos-still-on-your-phone/

7. Chiny twierdzą, że mają dowód na cyberatak ze strony USA (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-19/china-says-it-found-evidence-of-us-cyber-attack-on-state-agency

8. Demokracja niedoinformowana, czyli jak miliarderzy przechwycili debatę publiczną” – link dzięki mastodonowi M0biego i BS Grzegorza Wapińskiego https://markiewka.substack.com/p/demokracja-niedoinformowana-czyli

9. “Europa nie obroni demokracji, działając na amerykańskich serwerach” https://mastodon.com.pl/@m0bi/115396656965168771

10. Generując postacie historyczne Open AI testuje, na ile może sobie pozwolić, “wskrzeszając” zmarłych (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/17/openai-sora-ai-videos-deepfake

11. W jaki sposób AI pogłębia podziały na świecie? (podcast Nauka. To lubię) https://www.youtube.com/watch?v=mTFzUEUP5NI

12. “Nie rząd, nie politycy”. To big techy rządzą światem (podcast Didaskalia z Sylwią Czubkowską) https://www.youtube.com/watch?v=xiMNtDlBBGA

13. “Reporterzy bez Granic (RSF) otworzyli swoje pierwsze biuro w Europie Środkowo-Wschodniej, zlokalizowane w Pradze. Nowe centrum ma na celu wzmocnienie ochrony wolności prasy w krajach takich jak Polska, Węgry i państwa bałkańskie.” https://www.wirtualnemedia.pl/nowe-biuro-reporterow-bez-granic-ma-wspierac-polske,7211147299580864a

14. AI w edukacji obywatelskiej: nauczyciele planują lekcje za pomocą chatbotów – zajęcia są powierzchowne, nie aktywizują uczniów i pomijają grupy marginalizowane (en) https://arstechnica.com/ai/2025/10/teachers-get-an-f-on-ai-generated-lesson-plans/

15. Chińska firma Pony.AI chce wprowadzić taksówki autonomiczne do Europy (en) https://techcrunch.com/2025/10/17/stellantis-teams-up-with-pony-ai-to-develop-robotaxis-in-europe/

16. WhatsApp ograniczy liczbę wiadomości, które można wysłać do nieznanych osób (en) https://techcrunch.com/2025/10/17/whatsapp-will-curb-the-number-of-messages-people-and-businesses-can-send-without-a-response/

17. Organizacje zajmujące się pomocą humanitarną generują biedę i ubóstwo za pomocą AI (en) https://www.theguardian.com/global-development/2025/oct/20/ai-generated-poverty-porn-fake-images-being-used-by-aid-agencies

18. TechPolicy.press: ocena obietnic Instagrama dotyczących ochrony nastolatków https://www.techpolicy.press/evaluating-instagrams-promises-to-protect-teens/

19. Nastolatka pozywa firmę ClothOff, której aplikacja ma pozwalać na generowanie zdjęć dzieci i dorosłych bez ich zgodny. Firma nie przyznaje się do winy https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/teen-haunted-by-fake-nudes-sues-to-kill-nudify-app-block-telegram-bots/

20. Republikanie udostępnili deepfejkowe video, Xtwitter go nie zdjął (en) (btw obserwuje mnie fejkowe konto republikańskiego polityka, zgłaszałam ponad 2 tygodnie temu i też zero reakcji, a konto ma ponad 11 lat ;)) https://techcrunch.com/2025/10/17/senate-republicans-deepfaked-chuck-schumer-and-x-hasnt-taken-it-down/

21. “Aktorzy powinni mieć taką samą kontrolę nad danymi zebranymi podczas skanowania przez AI, jak nad scenami nagości” (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/17/olivia-williams-says-actors-nudity-rider-type-controls-ai-body-scans

22. BigTechy pozywają Teksas w związku z prawem dot. weryfikacji wieku (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/big-tech-sues-texas-says-age-verification-law-is-broad-censorship-regime/

23. Od kapitalizmu inwigilacji do kapitalizmu niebieskiej pigułki (en). Link dzięki BS Grzegorza Wapińskiego https://www.socialeurope.eu/from-surveillance-to-sedation-the-rise-of-blue-pill-capitalism

24. Biały Dom jest jednym z najczęściej blokowanych kont na BlueSky (en) https://techcrunch.com/2025/10/19/the-white-house-is-already-one-of-the-most-blocked-accounts-on-bluesky/

#prasówka #cyfryzacja

Jeden Palantir, by wszystkimi rządzić

Tolkien, CIA i europejska suwerenność: czy Europa powinna uzależniać się od korporacji powiązanej z amerykańskim wywiadem?

fot. CC-BY-SA 2.0 Cory Doctorow za pośrednictwem netzpolitik.org

“Cień [...] może tylko przedrzeźniać, nie stwarzać” – powiedział J.R.R. Tolkien ustami Froda Bagginsa, nie wiedząc wtedy jeszcze, że wiele lat później jego twórczość zostanie instrumentalnie wykorzystana przez twórców amerykańskiej korporacji, specjalizującej się w zastosowaniach AI do celów wojskowych.

Przeciętnemu człowiekowi spoza bańki technologicznej Palantir nie kojarzy się z big techami, a właśnie z uniwersum Władcy Pierścieni. O ile o Marku Zuckerbergu czy Elonie Musku słyszał już chyba każdy, za sprawą Facebooka, Instagrama, Xtwittera i omawianych w mediach kontrowersji, o tyle Peter Thiel i Alex Karp pozostają raczej w cieniu zainteresowania polskiej opinii publicznej.

Założone przez nich w 2003 roku Palantir Technologies nie prowadzi popularnych platform społecznościowych, z których korzystają zwykli zjadacze chleba. Oferuje usługi dla dużych graczy z sektora państwowego i prywatnego. Z usług firmy korzystają m. in. linie lotnicze Airbus, producent sprzętu Fujitsu czy NHS – brytyjska służba zdrowia. Korporacja znana jest z 4 podstawowych usług. Platforma Apollo ułatwia wdrażanie oprogramowania i łączenie ze sobą różnych danych. AIP służy do “integrowania sztucznej inteligencji z procesem podejmowania decyzji”. “Bazujący na ontologii” Foundry umożliwia łączenie i analizę danych w czasie rzeczywistym. Gotham natomiast reklamowany jest hasłem “przewaga bojowa oparta na AI”, jako system do namierzania celów, podejmowania decyzji, “koordynacji siły bojowej” i ogólnie “wspierania żołnierzy na polu walki”. Stosuje go m. in....niemiecka policja.

Firma na swoich stronach przedstawia się w samych superlatywach. Jej rozwiązania mają znacznie ułatwiać i przyspieszać pracę, być konkurencyjne, dbać o prywatność (“nie są brokerem danych”, ale prześwietlenie ich bloga wtyczką Rentgen informuje o wysyłaniu danych do medium.com i google.com...) i zapewniać bezpieczeństwo. Twórcy twierdzą, że stworzyli Palantira, aby “wspierać Zachód”. Wykorzystując Tolkiena mieli nawet określać swoją pracę jako “ratowanie Shire”.

"Ratowanie Shire" przy pomocy CIA

Czy sam Tolkien pobłogosławiłby pomysłowi, by jego twórczość reklamowała amerykańską korporację technologiczną? Śmiem wątpić. Zwłaszcza, że za przedsiębiorstwem “ratującym Shire” stoją nie tylko Peter Thiel i Alex Karp. Chociaż firma deklaruje, że nie angażuje się w inwigilację i szpiegostwo, to jej powiązania z CIA nie są żadną tajemnicą. In-Q-Tel, firma inwestująca w technologie dla amerykańskich służb wywiadowczych, włożyła w Palantir Technologies 2 mln dolarów. Sam Karp podkreślał, że docelowym klientem firmy była właśnie amerykańska agencja wywiadowcza, a współpraca między inżynierami CIA i Palantira pozwoliła udoskonalić produkty korporacji.

To jednak nie jedyne kontrowersje. Firma była powiązana z kampanią przeciwko dziennikarzowi Glennowi Greenwaldowi czy aferą Cambridge Analytica. W USA od lat głośno mówi się o o jej współpracy z amerykańskimi służbami imigracyjnymi. Jeden z najnowszych sukcesów firmy to kontrakt na 30 mln dolarów, w związku z którym Palantir stworzy dla rządu platformę ułatwiającą identyfikację i deportację imigrantów. Krytykuje się też współpracę korporacji z izraelskim wojskiem czy samego Petera Thiela, znanego z konserwatywnych poglądów i poparcia dla Donalda Trumpa.

Na europejskim gruncie

Z naszego punktu widzenia ważniejsza jest jednak rola, jaką Palantir odgrywa w Europie, w której zadomowił się już na dobre. Na problem zwracały uwagę m. in. Euroactiv czy Heise.

Już od 2013 roku firma próbuje przekonać Europejczyków do korzystania z ich usług. Służbom specjalnyn i policyjnym oferuje swój system do analityki śledczej, Gotham, który, napełniony raportami policyjnymi, rejestrami karnymi czy protokołami z przesłuchań świadków, ma pomóc w wyszukiwaniu przestępców. Na ofertę przedsiębiorstwa zgodziły się już Europol, duńska i norweska policja, kilka niemieckich landów, a także siły wywiadowcze Francji, W. Brytanii, Danii i Niderlandów.

Prawdziwe żniwa dla firmy zajmującej się Big Data przyniosła jednak pandemia COVID19. Politycy szukali rozwiązania, które pomogłoby im w zarządzaniu sytuacją kryzysową, a firma Thiela wykorzystała sytuację. Zaoferowała swoje usługi, kusząc europejskie rządy darmowymi lub tanimi wersjami swoich produktów, niczym tolkienowska “szklana kula” przyciągająca swoją tajemniczą siłą ciekawskiego hobbita.

Francji, Niemcom, Austrii i Szwajcarii zaproponowano oprogramowanie Gotham, innym państwo – platformę Foundry. Nie wszystkie rządy się ugięły, ale niektóre – tak.

Grecja, Niderlandy i W. Brytania postawiły na współpracę z korporacją. W zamian za udostępnienie jej danych dot. zdrowia obywateli otrzymali narzędzie do sprawnego zarządzania epidemią, które pozwoliło skrócić kolejki, monitorować na bieżąco obłożenie przychodni czy szpitali i decydować, gdzie najbardziej przyda się specjalistyczny sprzęt.

NHS – brytyjska służba zdrowia była tak zadowolona z pomocy firmy Thiela, że – mimo kontrowersji – zdecydowała się na kontynuowanie współpracy już po zakończeniu pandemii. W 2023 roku podpisała z korporacją siedmioletni kontrakt o wartości 330 milionów funtów.

Wielka Brytania stawia na rozwiązania przedsiębiorstwa nie tylko w kwestiach dotyczących zdrowia – miesiąc temu umowę z firmą podpisało tamtejsze Ministerstwo Obrony.

Palantirowi zaufał także watykański szpital, duński wywiad czy polska administracja. W 2022 roku, po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie, polski rząd skorzystał z usług firmy, tworząc platformę do szukania pracy przez ukraińskich uchodźców. Ostatnio głośno jest o kolejnych już niemieckich landach, które wprowadzają oprogramowanie Gotham do wyposażenia swojej policji.

Gdzie leży problem?

Udostępnianie danych zachodnim korporacjom to dla Europejczyków chleb powszedni. Indywidualni użytkownicy bezrefleksyjnie opowiadają o sobie w socialmediach (a dziś dzielą się swoją prywatnością z chatbotami), a instytucje masowo korzystają z produktów Microsoftu. Korporacje mają środki na lobbing, a użytkownicy przyzwyczaili się już do ich wszechobecności – korzystanie z korporacyjnego i znanego softu jawi się jako po prostu wygodne.

Trudno się więc dziwić, że w sytuacji, w której chodzi nie tylko o wygodę, ale bezpieczeństwo i społeczną panikę, emocje biorą górę i europejscy politycy sięgają po rozwiązania “od sojuszników” równie bezrefleksyjnie, jak Pippin spogląda w Palantir we Władcy Pierścieni.

Tymczasem ryzyk i niebezpieczeństw związanych z firmą Thiela jest tyle, że trudno je wszystkie wymienić.

Nie potrzeba dogłębnej analizy, aby stwierdzić, że udostępnianie danych brytyjskich pacjentów czy ukraińskich uchodźców współfinansowanej przez CIA firmie, prowadzonej przez jawnego zwolennika Donalda Trumpa, jest, delikatnie mówiąc, kontrowersyjnym pomysłem.

Nawet pomijając aspekt powiązań z obcym wywiadem, idea, aby łączyć w jednych rękach kwestię opieki nad chorymi cywilami, przesłuchiwania świadków i sprawców przestępstw oraz zabijanie wrogów na polu bitwy budzi niepokój.

Dokładniejsza analiza zwraca uwagę na więcej szczegółów. Jak słusznie zwróciła uwagę Constanze Kurz w swoim artykule, amerykańska ustawa CLOUD Act z 2018 roku zezwala organom USA za pośrednictwem amerykańskich firm na dostęp do danych– także tych przechowywanych poza jurysdykcją Stanów Zjednoczonych. Innymi słowy: przechowywanie akt medycznych czy policyjnych na serwerach znajdujących się fizycznie w Europie w żaden sposób nie chroni ich przed dostępem obcych służb.

Władze USA i poszczególnych krajów europejskich współpracują ze sobą na mocy oddzielnych przepisów. Zdarza się, że poproszone przez kolegów z za granicy europejskie służby udostępnią dane Europejczyków – wymaga to jednak stosownych procedur i odpowiedniej argumentacji. Mówiąc wprost: europejskie państwo będzie nieraz (słusznie!) bronić swojego obywatela przed zakusami obcych władz, zwłaszcza wiedząc, że ingerencja ma charakter polityczny. CLOUD Act pozwala Amerykanom obejść międzynarodowe umowy i za jego pomocą uzyskać informacje, których w innym wypadku europejskie organy by im nie udzieliły. Palantir może umożliwić obcym służbom wgląd w intymne szczegóły życia nieświadomych tego faktu Europejczyków.

Nietrudno wyobrazić sobie sytuację, w której w niepowołane ręce wpada wiadomość o “wstydliwej” chorobie dziennikarza, który krytykował prezydenta Trumpa, tudzież o aborcji dokonanej przez żonę konserwatywnego polityka, który miał akurat prowadzić negocjacje ze stroną amerykańską.

Katarzyna Szymielewicz w swoim artykule“Dlaczego cyfrowa suwerenność nie jest taka prosta? O problemach z platformami z USA” słusznie zwraca uwagę, że amerykańskich firm technologicznych, lojalnych wobec swojego rządu, nie można w Europie traktować jako godnych zaufania dostawców infrastruktury krytycznej. Dobry przykład to problemy Bundeswehry z oprogramowaniem CISCO, o których pisałamw zeszłym roku.

Z polskiego podwórka pamiętamy wymianę tweetów między Elonem Muskiem a Radosławem Sikorskim w kwestii Starlinków, opłacanych przez polski rząd. Dzięki tej sprawie nawet przeciętni ludzie, nastawieni dotąd bezkrytycznie wobec amerykańskich korporacji, mogli zdać sobie sprawę, jak niebezpieczne może być uzależnienie państwa od zagranicznych dostawców, czyli czasem kaprysów jednego wpływowego człowieka. Szefowie koncernów z USA są lojalni przede wszystkim wobec własnych polityków, a nie europejskich klientów.

Już same bliskie powiązania Petera Thiela z Donaldem Trumpem są dla wielu Europejczyków wystarczającym powodem, by interesów z Palantirem nie prowadzić. Obecności firmy w Europie sprzeciwiają się też obrońcy praw podstawowych czy prywatności.

Specjaliści zajmujący się ochroną danych od lat wskazują, że współpraca z Palantirem może potencjalnie naruszać RODO i uderzać w prywatność obywateli. Europejski Inspektor Ochrony Danych już w 2018 i 2019 roku zwracał uwagę na specyficzną strukturę Gothama, uniemożliwiającą określenie, w jaki sposób wprowadzono dane. W praktyce groziło to ryzykiem przetwarzania danych ofiar i sprawców przestępstw w ten sam sposób. Ostatnio berlińska inspektor ds. ochrony danych, Meike Kamp, podkreślała stosowanych rozwiązań z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego.

Także poza UE, w Wielkiej Brytanii, współpraca z firmą spotkała się z oporem. Sprzeciw budzi nie tylko kwestia ochrony danych i prywatności. Społeczna kampania “No Palantir in our NHS” porusza mniej uchwytny w przepisach, ale ważny dla przeciętnego obywatela problem zaufania do służby zdrowia. Pacjent, rozmawiając o swoich problemach z lekarzem czy pielęgniarką, woli mieć pewność, że powierzone informacje pozostaną w zaufanych rękach i nie zostaną powierzone podejrzanej firmie.

Obawy budził już sam proces zawierania i podpisywania umów – daleki od demokratycznych standardów. W 2020 r., gdy rząd brytyjski zdecydował się powierzyć Covid-19 Data Store Palantirowi i innym amerykańskim korporacjom, miał to zrobić bez przeprowadzenia przetargu czy konkursu.

Dziennikarze Guardiana zwrócili uwagę, że w 2019 roku, gdy delegacja unijna udała się do Waszyngtonu, spotkała się z amerykańskimi władzami i z tylko jedną amerykańską firmą – Palantirem. Ze spotkania Ursuli von der Leyen i Alexa Karpa nie sporządzono notatki.

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób otrzymało mail od swojego amerykańskiego odpowiednika, CDC, w którym europejskiej instytucji reklamowano firmę Palantir.

W Grecji zwlekano z poinformowaniem opinii publicznej 9 miesięcy. Umowa greckiego rządu z Palantirem nie została zarejestrowana w systemie. Jak zauważył Eleftherios Chelioudakis, prawnik i obrońca praw cyfrowych, z pierwotnego dokumentu usunięto wymóg pseudonimizacji, dając tym samym amerykańskiej firmie dostęp do danych wrażliwych, bez należytej oceny ryzyka.

Brytyjskie instytucje także nie spieszyły się z poinformowaniem społeczeństwa – zrobiły to dopiero w obliczu groźby pozwu sądowego ze strony obrońców danych.

Niemiecka policja stosowała Gotham bez stosownej podstawy prawnej.

Organizacja Gesellschaft für Freiheitsrechte (GFF), broniąca praw podstawowych, złożyła skargi do sądu konstytucyjnego, w związku z “analizowaniem przez policję ogromnej ilości danych osób niepowiązanych z przestępstwami”. Sprawy dotyczą Bawarii i Nadrenii Północnej-WestfaliiWcześniej sąd sprzeciwiał się już automatycznej analizie danych, w związku z działaniami policji w Hesji czy Hamburgu.

Constanze Kurz w swoim artykule dla netzpolitik.org zwraca uwagę na szerszy kontekst. Problem stanowi nie tylko Palantir, ale sama idea i bizes Big Data. Pomysł, by tworzyć tak duże i dokładne bazy danych, by łączyć je na taką skalę, by umożliwić gromadzenie i analizę informacji z wielu różnych zbiorów czy wyśledzenie drobiazgowych powiązań bez wiedzy samych zainteresowanych, budzi wiele etycznych i prawnych wątpliwości. Policyjny system może uderzyć szczególnie w osoby z grup marginalizowanych, ale także w osoby, których praca wiąże się z zachowaniem tajemnicy zawodowej. W praktyce policyjnej analizie mogą zostać poddane rozmowy lekarzy z ich pacjentami, prawników z ich klientami czy dziennikarzy z ich źródłami.

Idea, aby za pomocą jednej bazy znaleźć dowolnego przestępcę wydaje się kusząca. Chyba większość osób zna, jeśli nie z autopsji, to przynajmniej ze słyszenia, sytuację, w której ktoś padł ofiarą oszustwa, pobicia czy kradzieży, a sprawcy nie wykryto. Nie mówimy jednak o monitorowaniu wyłącznie przestępców. Do systemu Palantira ofiary przestępstw trafiałyby na równi z przestępcami. A to rodzi pytanie, ja wiele władza powinna o nas wiedzieć i jak może te informacje wykorzystać. Czy świadek przestępstwa lub wypadku będzie mógł się zgłosić na policję bez obaw, że policja od razu weźmie pod lupę jego wpisy w mediach społecznościowych czy przejście na czerwonym świetle? Czy ktoś zalegający z mandatem za przekroczoną prędkość odważy się zgłosić przemoc domową u sąsiadów?

Każda władza chętnie wykorzysta społeczny strach, by nadać sobie więcej uprawnień do kontroli nad obywatelami – ale żadna tej kontroli nie odda, gdy emocje społeczne opadną.

Przeciwnicy obecności Palantira w Europie zwracają też uwagę na kolejne problemy. Oprogramowanie firmy jest drogie i zamknięte – przez co trudniej je dostosować do rodzimych systemów. W praktyce Europie grozi długofalowe i kosztowne uzależnienie od komercyjnej zagranicznej firmy, której biznesowe i polityczne cele i działania pozostają niepewne, a w przyszłości mogą się jeszcze bardziej przesunąć na niekorzyść Starego Kontynentu.

Środki zainwestowane w Palantir Technologies można by przeznaczyć na budowanie własnych rozwiązań, zwłaszcza, że – jak wynika z dziennikarskiego śledztwa – rozwiązania firmy nie spełniają pokładanych w nich nadziei. Dokumenty Europolu wskazują na opóźnienia, problemy z wydajnością czy wizualizacją dużych zbiorów danych. Europol miał nawet rozważać pozwanie Palantira.

Tym bardziej dziwi więc opór, z jakim czy to brytyjska służba zdrowia, czy niemiecka policja upierają się przy oprogramowaniu amerykańskiej korporacji. Pod tym względem przypomina ono nie elfickie kamienie do odczytywania umysłu, a raczej bardziej znany artefakt z uniwersum Tolkiena – Jedyny Pierścień, który wielu próbowało wykorzystać w “słusznych” celach, ignorując zagrożenia, jakie się z tym wiązały.

... Spodobał Ci się ten tekst? Możesz mi postawić kawę: https://buycoffee.to/didleth

Chcesz go przedrukować lub wykorzystać w inny sposób? Napisz: joanna@cisowska.com

Cytaty z Władcy Pierścieni w tłumaczeniu Marii Skibniewskiej (J. R. R. Tolkien, Władca Pierścieni, Warszawa 2000). Źródła internetowe podlinkowano bezpośrednio w tekście.

#Palantir #bigdata #suwerenność #Europa #USA #Gotham #Foundry #Tolkien #policja #zdrowie #ePanstwo

Prasówka z cyfryzacji 13-17.10.2025

Krajowa Administracja Skarbowa pod większym nadzorem, Raport o stanie świata rusza z nowym cyklem dot. AI...zapraszam na najnowszą prasówkę z cyfryzacji!

fot: pexels

Sekcja polska

1. Wzmocniona kontrola nad działaniami Krajowej Administracji Skarbowej – projekt opublikowany po apelu organizacji https://panoptykon.org/krajowa-administracja-skarbowa-po-apelu

2. Dawka informacji o cyberzagrożeniach – premiera raportów miesięcznych CERT Polska https://cert.pl/posts/2025/10/raport-miesieczny-09/

3. Poręczenie majątkowe w Bitcoinach za Pawła S., twórcę marki Red is Bad, a jawność https://siecobywatelska.pl/poreczenie-majatkowe-w-bitcoinach-a-jawnosc/

4. Sprawozdanie z działalności Prezesa UODO za 2024 rok https://uodo.gov.pl/pl/138/3927

5. Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną https://eupolicy.social/@panoptykon/115385067580508609

6. Rosja szerzy kremlowską propagandę w samym środku Polski https://oko.press/rosja-szerzy-kremlowska-propagande-w-samym-srodku-polski

7. Otwarte rządy w praktyce. Po szczycie OGP 2025 https://siecobywatelska.pl/po-szczycie-ogp-2025/

8. Awaria numerów alarmowych 112 i 999. Nie można było się dodzwonić https://www.rp.pl/kraj/art43175361-awaria-numerow-alarmowych-112-i-999-nie-mozna-bylo-sie-dodzwonic

9. “Trudno jest przeciwstawić się hejtowi, ale możesz uratować komuś życie” – wywiad o cyberprzemocy i hejcie wśród dzieci i młodzieży https://sexed.pl/przeciwstawienie-sie-hejtowi-jest-trudne-ale-moze-uratowac-czyjes-zycie/

10. Fabryka AI stanie w Krakowie. Element „cyfrowej suwerenności” Polski https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/fabryka-ai-stanie-w-krakowie-element-cyfrowej-suwerennosci-polski

11. Publikacja NASK/OSE o grach cyfrowych https://www.nask.pl/aktualnosci/krol-cyfrowy-czy-pionek-w-grze-premiera-publikacji-ose

12. Raport Ministerstwa Cyfryzacji o zasięgu internetu stacjonarnego https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/dane-o-zasiegu-internetu-stacjonarnego--nowy-raport-juz-dostepny

Sekcja ogólna

1. Raport o stanie świata – raport o sztucznej inteligencji. Skąd się wzięła AI i czym jest? https://raportostanieswiata.pl/odcinki/rosi-skad-sie-wziela-ai-i-czym-jest/

2. Sora i syntetyczne media społecznościowe: wyzwania dla edukacji w erze AI (Fundacja Orange) https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/sora-i-syntetyczne-media-spolecznosciowe-wyzwania-dla-edukacji-w-erze-ai

3. Duża chińska operacja szpiegowska przeciwko Wielkiej Brytanii (en) https://www.politico.eu/article/china-spying-against-uk-matthew-collins/

4. Europoseł składa skargę przeciwko Victorowi Orbanowi. Chodzi o oprogramowanie szpiegowskie (en) https://www.politico.eu/article/spyware-targeted-mep-sues-hungarys-viktor-orban/

5. Ofiary GirlsDoPorn pozywają głównych operatorów płatności (en) https://www.404media.co/wikipedia-says-ai-is-causing-a-dangerous-decline-in-human-visitors/

6. Czy osoba, która pracowała w Mecie, powinna pełnić ważne funkcje publiczne związane z ochroną danych? List otwarty EDRi i 40 organizacji (en) https://edri.org/our-work/open-letter-the-eu-must-safeguard-the-independence-of-data-protection-authorities/

7. Digital Network Act – Komisja Europejska zajmie się neutralnością sieci (de) https://netzpolitik.org/2025/digital-networks-act-entscheidender-herbst-fuer-netzneutralitaet/

8. Instagram po raz kolejny zapowiada ochronę nieletnich (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/14/instagram-parental-guidance-pg-13-age-rating-system-meta

9. Brytyjscy parlamentarzyści zajmą się TikTokiem, który planuje zwolnić 439 moderatorów (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/13/uk-mps-tiktok-plans-cut-content-moderator-jobs

10. Alexander Dobrindt, TikTok i Google odznaczone Big Brother Award (de) https://netzpolitik.org/2025/big-brother-awards-ueberwachungs-oscar-geht-an-innenminister-dobrindt/

11. Pinterest pozwoli ograniczyć AI slop w feedzie (en) https://techcrunch.com/2025/10/16/pinterest-adds-controls-to-let-you-limit-the-amount-of-ai-slop-in-your-feed/

12. Co pozostanie z AI, gdy bańka sztucznej inteligencji pęknie? (Pluralistic) (en) https://pluralistic.net/2025/10/16/post-ai-ai/

13. Ataki z wyprzedzeniem nową strategią cyberwojny. “Wchodzimy w erę operacji sabotażowych Rosji” https://www.wnp.pl/tech/ataki-z-wyprzedzeniem-nowa-strategia-cyberwojny-wchodzimy-w-ere-operacji-sabotazowych-rosji,993902.html

14. UE mówi o demokracji, a tak naprawdę jest dyktaturą? Wartości unijne pod lupą https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/ue-mowi-o-demokracji-a-tak-naprawde-jest-dyktatura-wartosci-unijne-pod-lupa/

15. Kalifornia jako pierwszy stan USA będzie mieć przepisy regulujące chatboty AI (en) https://techcrunch.com/2025/10/13/california-becomes-first-state-to-regulate-ai-companion-chatbots/

16. Unia Europejska ratyfikowała konwencję ONZ dot. zwalczania cyberprzestępczości (de) http://heise.de/-10752315

17. Co ma wspólnego Elon Musk z tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla z ekonomii? https://spidersweb.pl/plus/2025/10/akademicy-rozdaja-nobla-za-postep-tymczasem-musk-wlasnie-go-psuje

18. Wdrażanie AI: “Ludzie w firmach nie mają pojęcia, jakie procesy automatyzują” https://www.linkedin.com/posts/annawitten_jest-grubo-podsumowa%C5%82em-trzy-raporty-o-ai-activity-7384109878300094464-N3FF

19. Amerykańska policja i służby imigracyjne wykorzystują Amazon Ring (en) https://techcrunch.com/2025/10/16/amazons-ring-to-partner-with-flock-a-network-of-ai-cameras-used-by-ice-feds-and-police/

20. Szanse i zagrożenia, jakie niesie cyfrowe Euro (de) https://www.heise.de/news/Digitaler-Euro-Souveraenitaetsdrang-und-ein-glitschiger-Fisch-im-EU-Parlament-10751673.html

21. “Amerykanie ogłosili zamrożenie 15 miliardów dolarów (127 271 BTC) – to majątek 37-letniego szefa azjatyckich grup oszukujących internautów z całego świata na “inwestycje w kryptowaluty”.” https://x.com/Zaufana3Strona/status/1978158871936983152

22. Podcast program nocny: dlaczego minimalizm to pułapka i co wspólnego ma z tym cyfrowy kapitalizm? (Gosia Fraser) https://www.youtube.com/watch?v=a5HhpKpEU0o

23. Alina Czyżewska o wywiadzie z Mają Kleczewską i autoryzacji w prawie prasowym: czy brak autoryzacji może wstrzymać publikację wywiadu? https://www.facebook.com/alina.czyzewska.7/posts/pfbid02PccA57B9iMYLAmMsjt3jN9K1HDkz9m3kC5xXTdpY4uKFn9pJ1MmgdjyN3xyThze4l

24. Związkowcy zapowiadają działania przeciwko łamaniu praw autorskich i nielegalnemu wykorzystywaniu głosów i wizerunków przez firmy technologiczne (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/13/equity-threatens-mass-direct-action-over-use-of-actors-images-in-ai-content

25. Boris Johnson przyznał się do pisania książki przy pomocy ChatGPT (en) https://www.politico.eu/article/uk-boris-johnson-admits-writing-books-using-chatgpt-ai/

26. Otwarty internet nie istnieje. Co dalej? Podcast techpolicy.press https://www.techpolicy.press/the-open-internet-is-dead-what-comes-next/

27. Spotify wchodzi w partnerstwo z netflixem (en) https://techcrunch.com/2025/10/14/spotifys-video-podcasts-are-coming-to-netflix-next-year/

28. Włoscy wydawcy domagają się zbadania googlowej funkcji AI Overviews (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/16/google-ai-overviews-italian-news-publishers-demand-investigation

29. Bawarski minister cyfryzacji chce zlikwidować analogową administrację (de) http://heise.de/-10751787

30. Japoński rząd upomina OpenAI: chodzi o generowanie postaci z mang i anime przez sztuczną inteligencję (de) http://heise.de/-10773838

31. Platforma Muska pokaże więcej informacji o użytkownikach https://cyberdefence24.pl/cyberbezpieczenstwo/platforma-muska-pokaze-wiecej-informacji-o-uzytkownikach

32. Brytyjski Online Safety Act: 4chan ukarany grzywną 26 tys. dolarów. Odmówił dokonania oceny ryzyka (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/4chan-fined-26k-for-refusing-to-assess-risks-under-uk-online-safety-act/

33. Spotify rozszerza kontrolę rodzicielską na inne kraje (en) https://techcrunch.com/2025/10/14/spotify-expands-parent-managed-accounts-for-kids-to-more-countries-including-the-us/

34. Urządzenia z androidem podatne na cyberatak, pozwalający wykraść kody2FA (en) https://arstechnica.com/security/2025/10/no-fix-yet-for-attack-that-lets-hackers-pluck-2fa-codes-from-android-phones/

35. Niemiecki Szlezwik-Holsztyn ukończył migrację systemu e-mail z Microsoft Exchange na Open-Xchange https://kontrabanda.net/r/szlezwik-holsztyn-migracja-suwerennosc-cyfrowa-email/

36. Sam Altman zapowiada treści erotyczne w ChatGPT (en) https://techcrunch.com/2025/10/14/sam-altman-says-chatgpt-will-soon-allow-erotica-for-adult-users/

37. Meta wyłączy desktopowe wersje Messengera (en) https://techcrunch.com/2025/10/16/meta-to-shut-down-messenger-desktop-apps-for-mac-and-windows/

38. W. Brytania: rozpoznawanie twarzy przez Clearview podlega europejskim regulacjom dot. ochrony danych (de) https://www.heise.de/news/UK-Gesichtserkennung-von-Clearview-unterliegt-europaeischen-Datenschutzregeln-10752341.html

39. Państwo na wojnie z książkami. Co się dzieje, gdy książka staje się zagrożeniem dla władzy? Na Węgrzech rząd Viktora Orbána wypowiedział wojnę literaturze. https://krytykapolityczna.pl/multimedia/wegry-ustawa-o-ochronie-dzieci-lgbt-ksiazki/

40. Sąd Najwyższy USA odrzucił wniosek, który oznaczałby mniejszą ochronę platform cyfrowych (en) https://www.reuters.com/sustainability/boards-policy-regulation/us-supreme-court-rebuffs-challenge-federal-protections-tech-platforms-2025-10-14/

41. Kalifornia podwyższa kary za deepfake'i z dziecięcą pornografią (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/to-shield-kids-california-hikes-fake-nude-fines-to-250k-max/

42. Google chce umożliwić Gemini planowanie spotkań w gmailu (en) https://arstechnica.com/google/2025/10/gemini-can-now-help-schedule-meetings-in-gmail/

43. Dlaczego niektórzy ludzie wierzą w dezinformację? Bo dzięki temu czują, że są mniej podatni na wpływy. Ciekawy opis zjawiska z psychologii politycznej (en) https://arstechnica.com/science/2025/10/believing-misinformation-is-a-win-for-some-people-even-when-proven-false/

44. Usuwanie zanieczyszczeń spowodowanych dwutlenkiem węgla staje się wielkim biznesem (en) https://www.technologyreview.com/2025/10/16/1125794/carbon-removal-beccs-problems/

45. O niebezpieczeństwach inwigilacji biometrycznej (de) https://netzpolitik.org/2025/biometrische-ueberwachung-koerperdaten-sind-keine-freie-verfuegungsmasse/

46. W USA rośnie popyt na chińskie samochody elektryczne (en) https://arstechnica.com/cars/2025/10/us-demand-grows-for-chinese-cars-despite-privacy-and-security-fears/

47. Wyciek danych pasażerów kanadyjskich linii lotniczych WestJet https://sekurak.pl/wyciek-danych-pasazerow-kanadyjskich-linii-lotniczych-westjet/

#prasówka #cyfryzacja

Prasówka feministyczna 10-17.10.2025

Marina Corina Machado otrzymuje pokojową Nagrodę Nobla, najwyższe stanowiska w Namibii obejmują kobiety, a ofiary GirlsDoPorn pozywają operatorów płatności. Zapraszam na najnowszą prasówkę feministyczną!

fot: pexels

1. Marina Corina Machado. Kim jest laureatka Pokojowej Nagrody Nobla 2025? https://www.rp.pl/polityka/art43160401-marina-corina-machado-kim-jest-laureatka-pokojowej-nagrody-nobla-2025

2. W 1926 r. na Śląsku wprowadzono ustawę o celibacie nauczycielek (Pani od feminatywów) https://www.instagram.com/p/DPzIUEijBUy/?img_index=2

3. Trudno jest przeciwstawić się hejtowi, ale możesz uratować komuś życie” – wywiad o cyberprzemocy i hejcie wśród dzieci i młodzieży https://sexed.pl/przeciwstawienie-sie-hejtowi-jest-trudne-ale-moze-uratowac-czyjes-zycie/

4. Kobiety zmagają się z negatywnymi doświadczeniami częściej niż mężczyźni https://kobieta.rp.pl/psychologia/art43179141-kto-martwi-sie-czesciej-kobiety-czy-mezczyzni-nowy-raport-ujawnia-trwale-nierownosci

5. “Ile ważyła Maria Curie-Skłodowska, kiedy odkryła 2 pierwiastki?” -Pani od feminatywów https://www.instagram.com/p/DPraMmJDFHS/?img_index=1

6. Zdrowie emocjonalne na świecie: socjolozki.pl o raporcie “State of the World's Emotional Health” https://www.instagram.com/p/DP4lt1IDPLb/?img_index=1

7. Zielona Góra: pomnik mający symbolizować pielęgniarkę uznany za seksistowski przez pielęgniarki. Ktoś owinął go bandażem (Pani od feminatywów) https://www.instagram.com/p/DPraMmJDFHS/?img_index=1

8. Historyczny moment w Namibii. Najwyższe stanowiska państwowe obejmują trzy kobiety https://kobieta.rp.pl/biznes-i-prawo/art43161801-historyczny-moment-w-namibii-najwyzsze-stanowiska-panstwowe-obejmuja-trzy-kobiety

9. Ponad połowa Polaków opowiada się za wprowadzeniem związków partnerskich — wynika z najnowszego sondażu Opinia24 https://wiadomosci.onet.pl/kraj/chcemy-zwiazkow-partnerskich-polacy-zdecydowani-sondaz/szbhheg

10. “Od wyborów 15 października 2023 minęły właśnie dwa lata. W tym czasie Aborcja Bez Granic pomogła w aborcji ponad 85 tysiącom osób z Polski, które potrzebowały przerwania ciąży na różnych momentach jej trwania” https://pol.social/@kobietywsieci/115388366257954177

11. Ofiary GirlsDoPorn pozywają głównych operatorów płatności (en) https://www.404media.co/wikipedia-says-ai-is-causing-a-dangerous-decline-in-human-visitors/

12. Podcast Historia, jakiej nie znacie: “Agent ZO, Elżbieta Zawacka, najważniejsza kurierka Polskiego Państwa Podziemnego https://creators.spotify.com/pod/profile/historia-jakiejnieznacie/episodes/Agent-ZO--Elbieta-Zawacka--najwaniejsza-kurierka-Polskiego-Pastwa-Podziemnego-lektor-PL-e39c6jf/a-ac71b3r

13. Pierwsze miłości Chopina https://ciekawostkihistoryczne.pl/2025/10/16/pierwsze-milosci-chopina/

14. 77 lat temu pierwsze kobiety zostały oficjalnie zaprzysiężone do Regularnej Marynarki Wojennej USA (fb Podcastu feministycznego) https://www.facebook.com/podcastfeministyczny/posts/pfbid02jqjzAAYCFzmc3uZLKSAwnq6P7GvJSxYeykUM6i1DPv53Sj1xbPmJ2BSVHdMo7X3Zl

15. Już nie związki, a „ustawa o statusie osoby najbliższej w związku i umowie o wspólnym pożyciu” https://oko.press/juz-nie-zwiazki-a-ustawa-o-statusie-osoby-najblizszej-w-zwiazku-i-umowie-o-wspolnym-pozyciu

16. Feminitywy nie są importem z Zachodu, lecz częścią dawnej, naturalnej struktury polszczyzny (fb Podcastu feministycznego) https://www.facebook.com/podcastfeministyczny/posts/pfbid0fscLSPovmKsbLYb3yvuPyJq1cedwAfnJcqV7YiPFk129ey6Rx18vqNn35473G3el

17. SChM: “Mężczyźni są socjalizowani do niedbania o siebie, w rezultacie do lekarza trafiają późno albo wcale”. https://www.facebook.com/schmorgpl/posts/pfbid02nU69jekhVjFGSrLZLXcrEkw85J9Vr7FjXS46h8FutfRm8pkkNwH6CPmCtNXrxghgl

18. Pierwsze posiedzenie Rady ds. Mężczyzn w Gdyni (fb SChM) https://www.facebook.com/schmorgpl/posts/pfbid0cEKGLCoKDyM92DsDKKraQTckYAHJgFcKSKeG4AUA3BgGr9VQPK4QEPJM62ncDKrhl

19. Czy w Kędzierzynie-Koźlu trwa mobbing pod specjalnym nadzorem? https://krytykapolityczna.pl/kraj/masz-intelekt-jak-pudelko-po-butach-czy-w-kedzierzynie-kozlu-trwa-mobbing-pod-specjalnym-nadzorem/

20. Od przedszkola do „specoperacji”: Rosja pierze mózgi czterolatkom https://krytykapolityczna.pl/swiat/dzieci-wojsko-rosja-odessa-truchanow-litwa-swit-niemna/

21. Brytyjscy parlamentarzyści zajmą się TikTokiem, który planuje zwolnić 439 moderatorów (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/13/uk-mps-tiktok-plans-cut-content-moderator-jobs

22. “Jak w domu dają dobrze jeść, to się nie je na mieście” – czy to na pewno komplement? (Ilona Kostecka) https://www.instagram.com/p/DP4lt1IDPLb/?img_index=1

23. Instagram po raz kolejny zapowiada ochronę nieletnich (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/14/instagram-parental-guidance-pg-13-age-rating-system-meta

#feminizm #femiprasówka

Poweekendowa prasówka z cyfryzacji 10-13.10.2025

Dziękuję serdecznie za postawione kawy, jestem miło zaskoczona! :)

Zapraszam na poweekendową prasówkę z cyfryzacji, a w niej m. in: amerykańscy inwestorzy w NSO Group, ChatGPT w Spotify i podcast o najnowszym poradniku dot. higieny cyfrowej w szkołach

fot. pexels.com

Podsumowania

1. Weekendowa Lektura Z3S https://zaufanatrzeciastrona.pl/post/weekendowa-lektura-odcinek-645-2025-10-10-bierzcie-i-czytajcie/

2. Podcast Okiem Watchdoga https://pol.social/@Watchdog_Polska/115350427343495578

Sekcja polska

1. Podcast ICO: Czy smartfony mogą chodzić do szkoły? Poradnik „Higiena cyfrowa w szkole i w przedszkolu” https://www.youtube.com/watch?v=B4LbDZmAvpk

2. Polska zbuduje drugą Fabrykę Sztucznej Inteligencji – zdecydowało unijne konsorcjum Euro HPC JU https://www.wnp.pl/tech/mamy-to-miliony-euro-poplyna-do-polski-na-nowa-fabryke-ai,992772.html

3. OKO.press i Wyborcza składają zawiadomienie w sprawie Andrzejewskiego. Za tłumienie krytyki prasowej https://oko.press/oko-press-i-wyborcza-skladaja-zawiadomienie-w-sprawie-andrzejewskiego-za-tlumienie-krytyki-prasowej

4. Informacje z powiatowych BIPów w rządowym serwisie danych? https://x.com/McGramat/status/1976656747554025499

5. Najmłodsza sejmowa reporterka. Rodzice pozwali 50 osób ze szkoły https://wiadomosci.wp.pl/najmlodsza-sejmowa-reporterka-rodzice-pozwali-50-osob-ze-szkoly-7210271404157888a

6. Blogi upadły, ludzie nie zniknęli. Gdzie teraz możemy się wygadać? https://spidersweb.pl/plus/2025/10/blogi-upadly-ludzie-nie-znikneli

7. Analiza aplikacji HomeGirl: między ochroną w świecie realnym a zagrożeniami w świecie cyfrowym https://kontrabanda.net/r/analiza-aplikacji-homegirl-miedzy-ochrona-w-swiecie-realnym-a-zagrozeniami-w-swiecie-cyfrowym/

Sekcja ogólna

1. Rusza unijny Entry/Exit system (EES) – dane biometryczne podróżnych spoza UE trafią do specjalnego rejestru (en) https://edition.cnn.com/2025/10/10/travel/eu-entry-exit-system-explained

2. Mateusz Chrobok o kontroli czatu https://www.youtube.com/watch?v=7sNyxR2Gwd8

3. “Wielki upadek jakości oprogramowania: jak znormalizowaliśmy katastrofę https://mastodon.com.pl/@m0bi/115362039317514042

4. Wygrana NOYB w sądzie: Microsoft 365 Education nielegalnie śledziło uczniów (en) https://noyb.eu/en/noyb-win-microsoft-365-education-tracks-school-children

5. UE bada, jak Snapchat, YouTube, Apple Store i Google Play podchodzą do ochrony nieletnich (en) https://www.politico.eu/article/the-european-commission-is-probing-app-stores/

6. Microsoft wchłania GitHub. Koniec niezależności serwisu https://ithardware.pl/aktualnosci/openai_czat_chatgpt-45868.html

7. Były brytyjski premier doradcą Microsoftu i Anthropic (en) https://techcrunch.com/2025/10/10/former-uk-prime-minister-rishi-sunak-to-advise-microsoft-and-anthropic/

8. USA chcą zakazać chińskim liniom przelotów nad Rosją na trasach do Stanów Zjednoczonych https://zawielkimmurem.net/2025/10/10/usa-chce-zakazac-chinskim-liniom-przelotow-nad-rosja-na-trasach-amerykanskich/

9. Doradca Mety rozpowszechniał dezinformację (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/12/meta-ai-adviser-robby-starbuck

10. Trump grozi Chinom kolejnymi cłami i kontrolą eksportu oprogramowania z USA (en) https://techcrunch.com/2025/10/11/trump-fires-back-at-chinas-rare-earth-mineral-restrictions-by-threatening-100-tariffs/

11. Hype na AI opóźni wyłączenie elektrowni węglowych (en) https://www.reuters.com/sustainability/climate-energy/us-urges-utilities-keep-coal-fired-plants-running-ai-demand-booms-energy-2025-09-25/

12. Rosyjska doktryna konfrontacji informacyjnej. Strategiczne pole walki https://cyberdefence24.pl/armia-i-sluzby/cybermagazyn-rosyjska-doktryna-konfrontacji-informacyjnej-strategiczne-pole-walki-analiza

13. Meta nakazuje swoim pracownikom pracującym przy metawersum, aby wykorzystywali AI (en) https://www.404media.co/meta-tells-workers-building-metaverse-to-use-ai-to-go-5x-faster/

14. W. Brytania: Google ma na tyle silną pozycję, że zostanie objęte dodatkowymi regulacjami (en) https://techcrunch.com/2025/10/10/uk-slaps-google-search-with-special-market-status-making-way-for-stricter-regulations/ https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/10/google-given-special-status-by-watchdog-that-could-force-it-to-change-uk-search

15. ChatGPT będzie tworzył listy odtwarzania i rekomendował utwory w Spotify (en) https://techcrunch.com/2025/10/10/you-can-now-connect-your-spotify-account-to-chatgpt-heres-how-to-do-it/

16. Cyberprzestępcy udostępnili dane milionów klientów australijskich linii lotniczych Qantas (de) https://www.golem.de/2510/201071.html

17. TechCrunch: amerykańscy inwestorzy przejęli NSO Group (en) https://techcrunch.com/2025/10/10/spyware-maker-nso-group-confirms-acquisition-by-us-investors/

18. Sztuczna inteligencja pomaga w wykrywaniu trzęsień ziemi (en) https://arstechnica.com/science/2025/10/like-putting-on-glasses-for-the-first-time-how-ai-improves-earthquake-detection/

19. Sąd uchylił nakaz sądowy nakazujący OpenAI przechowywanie usuniętych chatów. (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/openai-no-longer-forced-to-save-deleted-chats-but-some-users-still-affected/

20. AI w koreańskim przemyśle filmowym: pomoże czy zaszkodzi? (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-12/ai-brings-korea-s-struggling-film-industry-hopes-and-anxiety

21. 2 lata po “zakazie telefonów” w australijskich szkołach? Co się zmieniło? (en) https://www.theguardian.com/society/2025/oct/13/two-years-after-school-phone-bans-were-implemented-in-australia-whats-changed-the-impacts-were-clear

#prasówka #cyfryzacja

Prasówka z cyfryzacji 5-10.10.2025

Na początek trochę autopromocji: dorobiłam się profilu w buycoffee.to :) Jeśli cenicie to, co robię i mielibyście ochotę postawić mi kawę, to zachęcam :) https://buycoffee.to/didleth

Klasycznie zapraszam już na najnowszą prasówkę z cyfryzacji – a w niej m. in. poradnik dot. higieny cyfrowej w szkołach i przedszkolach, kontrola czatu i policja wykorzystująca AI do namierzenia kobiety, która dokonała aborcji

fot: Kristina Alexanderson – Creative Commons – CC-by-sa/anticapitaliste.org

Sekcja polska

1. Czy AI zabierze Ci pracę? Harcesz i Michał “rysiek” Woźniak zapraszają na webinar, także dla osób nietechnicznych (15.10) https://mastodon.social/@harce/115332889917018731

2. CyberPaździernik: social media w pracy. Czy musimy udostępniać swój wizerunek? https://techspresso.cafe/2025/10/07/cyberpazdziernik-social-media-w-pracy-czy-musimy-udostepniac-swoj-wizerunek/

3. Masz szansę pracować w Panoptykonie! Fundacja przyjmuje zgłoszenia jeszcze do końca tygodnia https://panoptykon.org/praca-panoptykon-rzecznictwo-2025

4. Mężczyźni dzielili się w sieci zdjęciami swoich nagich partnerek. Prezes UODO zawiadomił prokuraturę o publikacji zdjęć osób bez ich wiedzy i zgody – https://uodo.gov.pl/pl/138/3906

5. Instytut Cyfrowego Obywatelstwa udostępnił poradnik o tym, jak wprowadzić higienę cyfrową w szkole i w przedszkolu. Można go pobrać za darmo – zachęcam, bo wokół tematu zaczęli się kręcić różni ludzie, a to poradnik przygotowany przez specjalistki i specjalistów, którzy wiedzą, o czym mówią https://higienacyfrowa.pl/publikacje/higiena-cyfrowa-w-szkole-i-w-przedszkolu/

6. Prezydent Karol Nawrocki poinformował, że nie potwierdza wygaśnięcia kadencji członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Sprawozdanie KRRiT z 2024 roku zostało niedawno odrzucone przez Sejm i Senat. https://www.wirtualnemedia.pl/prezydent-ratuje-krrit-nie-zgadza-sie-z-sejmem-i-senatem,7208741615037376a

7. Większość szkół i przedszkoli stosuje sharenting – wynika z ankiety przeprowadzonej przez Olę Rodzewicz i Agatę Dawidowską https://www.instagram.com/ola_rodzewicz/p/DPeB56pjCz6/?img_index=1

8. “Niedawno Allegro zaktualizowało politykę ochrony prywatności i od 18 sierpnia 2025 w oparciu o dane osobowe użytkowników może wyświetlać im swoje reklamy na TikToku” – info za mastodonem Fundacji Panoptykon https://social.librem.one/@elgregor/115306452352637661

9. Wracają wątpliwości w sprawie rejestru “Sportowe Talenty” (konstytucjonalista) https://www.instagram.com/konstytucjonalista/p/DPi1KNyDMUV/

10. Od 10 października 2025 r. nowe przepisy w sprawie przejrzystości i targetowania reklamy politycznej – przypomina UODO https://uodo.gov.pl/pl/138/3912

11. Nadia Oleszczuk-Zygmuntowska, wykluczona z plebiscytu za powiązania ze Strajkiem Kobiet, wygrała proces z Polskim Radiem https://www.facebook.com/nadia.oleszczuk/posts/pfbid0pyfPGD3ENVYR8nfT2rcBhf7juXAfSzKCSMgMS4EErQTC2udEZifneSorujW5QQHYl

12. Jak chronić wizerunek dziecka w internecie? Artur Kurasiński i Konrad Ciesiołkiewicz https://www.youtube.com/watch?v=6-JFkIaX6S0

13. Michał Podlewski: “Rusza jedno z najważniejszych przedsięwzięć zajmujących się AI w Polsce” – Michał Podlewski o Centrum Wiarygodnej Sztucznej Inteligencji (Centre for Credible AI) https://x.com/trajektoriePL/status/1975920353999204495

14. “Pompowaliśmy 80 mln zł przez 20 lat, aby mieć technologie kwantowe na światowym poziomie. I nie możemy znaleźć pół miliona rocznie, żeby to utrzymać” https://x.com/annawitten/status/1975649629954867611

15. Republika oburzona pismem prokuratury. Nie przekaże nagrań z konferencji https://www.wirtualnemedia.pl/michal-rachon-z-telewizji-republika-komentuje-pismo-prokuratury-ws-konferencji-cipac,7208567934979008a

16. Cyberprzestępcy podszywają się pod gov.pl https://niebezpiecznik.pl/post/uwaga-na-e-maile-od-gov-pl/

17. Wyciek danych w Urzędzie Miejskim w Wadowicach https://sekurak.pl/wyciek-danych-w-urzedzie-miejskim-w-wadowicach/

Sekcja ogólna

1. Czy jesteśmy świadkami końca epoki mediów społecznościowych? – odcinek solowy podcastu techspresso.cafe (na YT jest tylko część odcinka, ale osoby wspierające projekt poprzez substack czy patronite mają dostęp do całości) https://www.youtube.com/watch?v=F5GuVTjniso

2. Nienawiść sponsorowana. Jak politycy opłacają ataki na dziennikarzy https://frontstory.pl/hejt-dezinformacja-reklamy-media/

3. TikTok usunął kilkadziesiąt kont, które próbowały wpływać na ubiegłotygodniowe wybory parlamentarne w Czechach (techspresso.cafe) https://www.facebook.com/techspresso.cafe/posts/pfbid02Yjj3QgUDGZh38Y8s9sbaHxxpDWkQbxQUUTnZgnwx3TvJkvagJRi88NaygXKGKFeRl

4. Rośnie opór przed kontrolą czatu (de) https://www.heise.de/news/Chatkontrolle-Immer-mehr-Warnungen-vor-dem-Aufweichen-sicherer-Verschluesselung-10733582.html

5. Niemcy przeciwko kontroli czatu (de) https://netzpolitik.org/2025/bundestag-gruene-und-linke-wollen-klares-bekenntnis-gegen-chatkontrolle/

6. Zabawki wyposażone w AI coraz popularniejsze w Chinach i USA (en) https://www.technologyreview.com/2025/10/07/1125191/ai-toys-in-china/

7. Kontrola czatu: nieprzemyślana i technicznie niewykonalna (de) https://netzpolitik.org/2025/chatkontrolle-total-unausgegoren-und-technisch-nicht-tragfaehig/

8. USA: policja wykorzystała ogólnokrajową sieć kamer, monitorującą tablice rejestracyjne za pomocą AI, aby znaleźć kobietę, która samodzielnie dokonała aborcji https://www.404media.co/police-said-they-surveilled-woman-who-had-an-abortion-for-her-safety-court-records-show-they-considered-charging-her-with-a-crime/

9. Jak czatboty manipulują emocjami, aby przykuwać użytkowników? https://techspresso.cafe/2025/10/08/jak-czatboty-manipuluja-emocjami-aby-przykuwac-uzytkownikow/

10. “Chcemy sprawiedliwości” – pracownicy Amazona w Arabii Saudyjskiej domagają się rekompensaty finansowej (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/06/amazon-workers-saudi-arabia

11. Apple i Google niechętnie przystosowują się do teksańskich przepisów dot. weryfikacji wieku (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/apple-and-google-reluctantly-comply-with-texas-age-verification-law/

12. Dane dot. zdrowia Europejczyków sprzedane amerykańskiej firmie prowadzonej przez byłych amerykańskich szpiegów (paywall) https://www.ftm.eu/articles/europe-health-data-us-firm-israel-spies

13. Sora (https://techspresso.cafe/2025/10/01/czy-zaleja-nas-tresci-wideo-generowane-przez-ai/) osiągnęła 1 mln pobrań szybciej, niż ChatGPT (en) https://techcrunch.com/2025/10/09/sora-hit-1m-downloads-faster-than-chatgpt/

14. Jak w praktyce działa prawo do informacji – międzynarodowy raport https://siecobywatelska.pl/jak-w-praktyce-dziala-prawo-do-informacji-miedzynarodowy-raport/

15. John Clarke, Michel H. Devoret, i John M. Martinis otrzymują Nagrodę Nobla z fizyki (en) https://arstechnica.com/science/2025/10/2025-nobel-prize-in-physics-awarded-for-macroscale-quantum-tunneling/

16. YT startuje z programem “druga szansa” dla zablokowanych twórców (en) https://arstechnica.com/gadgets/2025/10/youtube-explains-how-banned-creators-can-get-a-second-chance/

17. Wyciekły dane użytkowniów AI Companion (de) https://www.golem.de/2510/201016.html

18. Europa i USA mają poważny problem. Chiny ograniczają światu dostęp do swych metali ziem rzadkich https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/europa-i-usa-maja-powazny-problem-chiny-ograniczaja-swiatu-dostep-do-swych-metali-ziem-rzadkich

19. OpenAI chce, aby ChatGPT przestał być tylko czatbotem. Idą duże zmiany https://techspresso.cafe/2025/10/06/openai-chce-aby-chatgpt-przestal-byc-tylko-czatbotem-ida-duze-zmiany/

20. Altman z OpenAI idzie na rynek i szeroko łowi wpółprace https://techspresso.cafe/2025/10/07/altman-z-openai-idzie-na-rynek-i-szeroko-lowi-wpolprace/

21. Tunezja: kara śmierci za krytykowanie prezydenta na FB https://www.wirtualnemedia.pl/mezczyzne-skazano-na-smierc-za-wpisy-na-facebooku-krytykowal-w-nich-prezydenta,7207916539284384a

22. Adobe zapowiada, że w sezonie świątecznym zakupy wspomagane przez AI wzrosną o kilkaset procent (en) https://techcrunch.com/2025/10/06/adobe-predicts-ai-assisted-online-shopping-to-grow-520-during-the-2025-u-s-holiday-season/

23. Cyberatak na discord – atakujący mieli uzyskać dostęp do danych 5,5 mln użytkowników (de) https://www.golem.de/news/cyberangriff-auf-discord-hacker-verfuegen-angeblich-ueber-5-5-millionen-nutzerdaten-2510-200982.html

24. Wśród wykradzionych danych są dokumenty (ich skany raczej...) wykorzystywane do weryfikacji wieku, jak prawa jazdy czy paszporty (en) https://www.theguardian.com/games/2025/oct/07/discord-data-breach-proof-of-age-id-leaked

25. Dziesiątki organizacji ofiarami cyberataku na Oracle (en) https://techcrunch.com/2025/10/09/dozens-of-organizations-had-data-stolen-in-oracle-linked-hacks/

26. Altman: ChatGPT ma już 800 mln aktywnych użytkowników tygodniowo (en) https://techcrunch.com/2025/10/06/sam-altman-says-chatgpt-has-hit-800m-weekly-active-users/

27. Meta najpierw ograniczyła twórcom możliwość zarabiania na reklamach, a teraz wprowadza w zamian symboliczny system nagród (en) https://techcrunch.com/2025/10/06/instagram-introduces-new-ring-award-for-top-creators/

28. Północnokoreańscy hakerzy mieli dotąd wykraść kryptowaluty o wartości ponad 2 mld dolarów (en) https://techcrunch.com/2025/10/07/north-korean-hackers-stole-over-2-billion-in-crypto-so-far-in-2025-researchers-say/

29. Dlaczego usunięcie archiwalnych reklam politycznych z Google zagraża demokracji (de) https://d-64.org/gedaechnisluecke/

30. Meta ma dwa tygodnie, aby w Holandii zmienić sposób, w jaki wyświetlają się posty na Facebooku oraz Instagramie. https://www.wirtualnemedia.pl/duza-zmiana-na-facebooku-i-instagramie-w-europie-staje-sie-faktem-chodzi-o-feed-z-postami,7207919439756192a

31. Administracja Trumpa utrudnia bibliotekom odzyskanie wypożyczonych książek (en) https://www.404media.co/libraries-cant-get-their-loaned-books-back-because-of-trumps-tariffs/

32. Apple zablokowało aplikację archiwizującą filmy przedstawiające nadużycia ze strony amerykańskich służb imigracyjnych (en) https://www.404media.co/apple-banned-an-app-that-simply-archived-videos-of-ice-abuses/

33. OpenAI zapowiada, że jeśli ukradnie własność intelektualną autorom praw autorskich i wygeneruje chronioną tymi prawami postać, a autor złapie ich za rękę i zgłosi sprzeciw, to firma łaskawie postać zablokuje (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/06/open-ai-promises-more-granular-control-copyright-owners-sora-2-generates-videos-popular-characters

34. AI wykorzystanie do stworzenia narzędzia umożliwiającego łatwiejsze przeszukiwanie bazy Epstein Files (en)https://www.404media.co/data-hoarder-uses-ai-to-create-searchable-database-of-epstein-files/

35. Hiszpański Sąd Najwyższy: „kod źródłowy elektronicznych usług publicznych to informacja publiczna” https://kontrabanda.net/r/hiszpanski-sad-najwyzszy-kod-zrodlowy-elektronicznych-uslug-publicznych-to-informacja-publiczna/

36. Free Software Foundation zapowiada LibrePhone jako alternatywę do systemów Apple'a i Google'a (de) http://heise.de/-10749621

37. DSA: jak Wikipedia radzi sobie z unijnymi regulacjami (de) https://netzpolitik.org/2025/digital-services-act-wie-wikimedia-es-schafft-die-vorgaben-der-eu-zu-erfuellen/

38. Jakie niebezpieczeństwo groziłoby w przypadku utworzenia krajowej dany bazy DNA? Czy powinno się analizować DNA noworodków zaraz po urodzeniu? (de) https://netzpolitik.org/2025/genomische-daten-von-neugeborenen-das-wuerde-ganz-neue-begehrlichkeiten-wecken/

39. Dania chce zakazać socialmediów dzieciom poniżej 15 r. ż. (de) http://heise.de/-10733906

#prasówka #cyfryzacja

Prasówka feministyczna 3-10.10.2025

Na początek trochę autopromocji: dorobiłam się profilu w buycoffee.to :) Jeśli cenicie to, co robię i mielibyście ochotę postawić mi kawę, to zachęcam :) https://buycoffee.to/didleth

Zapraszam na najnowszą prasówkę feministyczną! A w niej m. in. niepewne losy podkarpackiej porodówki, problem przemocy wobec mężczyzn czy interwencja prezesa UODO – i wiele innych

1. USA: policja wykorzystała ogólnokrajową sieć kamer, monitorującą tablice rejestracyjne za pomocą AI, aby znaleźć kobietę, która samodzielnie dokonała aborcji https://www.404media.co/police-said-they-surveilled-woman-who-had-an-abortion-for-her-safety-court-records-show-they-considered-charging-her-with-a-crime/

2. Niepewna przyszłość porodówki w Lesku. „Na Podkarpaciu problemy są wyjątkowo widoczne” https://oko.press/porodowka-w-lesku-bieszczady-miedzy-dostepnoscia-a-jakoscia

3. “Nigdy nie powiedziałem o tym nikomu”. 63% mężczyzn w Polsce doświadczyło przemocy https://www.rp.pl/spoleczenstwo/art43145321-nigdy-nie-powiedzialem-o-tym-nikomu-63-proc-mezczyzn-w-polsce-doswiadczylo-przemocy

4. TikTok proponuje dzieciom pornografię https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/03/tiktok-child-accounts-pornographic-content-accessible

5. Pokolenie Barbie nie szuka związku za wszelką cenę https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/postromantycznosc-laurent-mayard-koniec-milosci-romantycznej/

6. Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką https://historia.rp.pl/historia/art43142381-prawdziwa-historia-agentki-krystyny-skarbek-nie-byla-polska-agentka

7. Mój syn naprawdę wierzył, że to prawdziwe” – rodzice pozwalają dzieciom na zabawę z AI https://www.theguardian.com/technology/ng-interactive/2025/oct/02/ai-children-parenting-creativity

8. Podcast „Szkoła na nowo”: Czy chłopcy mają w szkole trudniej? https://edukacja.rp.pl/edukacja/art43153501-podcast-szkola-na-nowo-czy-chlopcy-maja-w-szkole-trudniej

9. Palenie na stosie, histeria i lobotomia. Czyli rzecz o tym, jak „leczono” kobiety https://zycie.hellozdrowie.pl/palenie-na-stosie-histeria-i-lobotomia-czyli-rzecz-o-tym-jak-leczono-kobiety/

10. “Hanne Maudens, niegdyś wielka nadzieja belgijskiej lekkoatletyki, wstrząsnęła sportową Belgią. W wywiadzie dla magazynu Dag Allemaal oskarżyła swojego byłego trenera o molestowanie seksualne i agresję werbalną, a także o nadużycie władzy i zastraszanie.” (FB Podcastu Feministycznego) https://www.facebook.com/podcastfeministyczny/posts/pfbid0uh8G7PpCXVfBVjnQemjDznhCAS9t7DKTQQGV3vZoFbTxoScxsUPBwbxsxGB6QcZYl

11. Nadia Oleszczuk-Zygmuntowska, wykluczona z plebiscytu za powiązania ze Strajkiem Kobiet, wygrała proces z Polskim Radiem https://www.facebook.com/nadia.oleszczuk/posts/pfbid0pyfPGD3ENVYR8nfT2rcBhf7juXAfSzKCSMgMS4EErQTC2udEZifneSorujW5QQHYl

12. O wtórnej wiktymizacji osób zgłaszających przemoc i tym, jak system ich (nie) broni https://www.facebook.com/Neuroatypowa/posts/pfbid02YZZxoqHAw4SZdk4byDtdKpkpJJGKB4nuxvKyzyoS89gQax5vb832U7UsiVYwGbKYl

13. Od dziś rok na zmianę nazwiska po rozwodzie (zamiast dotychczasowych 3 miesięcy)(konstytucjonalista) https://www.instagram.com/konstytucjonalista/p/DPi1KNyDMUV/

14. Iran nie zniósł nakazu noszenia hidżabu (Pani od feminatywów) https://www.instagram.com/paniodfeminatywow/p/DPmQUlmjBoD/

15. Ilona Kostecka – jak stereotyp “wysokiego mężczyzny” umacnia patriarchat https://www.instagram.com/ilonakostecka/p/DPZTdLOjDUL/?img_index=1

16. Filipiny: projekt prawa legalizującego rozwody utknął w senacie (FB Podcastu Feministycznego) https://www.facebook.com/reel/2022995795176161/

17. Cicha epidemia. W Polsce będzie przybywać osób z chorobami dementywnymi https://oko.press/cicha-epidemia-demencja

18. Duńscy naukowcy: “osoby z niedowagą są znacznie bardziej narażone na zgon” https://kobieta.rp.pl/nauka/art43122541-naukowcy-sprawdzili-wplyw-wskaznika-bmi-zaskakujace-wyniki-dunskiego-badania

19. “Talenty połowy społeczeństwa wciąż pozostają niewykorzystane.” https://kobieta.rp.pl/biznes-i-prawo/art43117391-parytety-to-nie-cel-oto-dlaczego-polska-gospodarka-nie-moze-marnowac-talentow-kobiet

20. Kto to (nie)ogląda. Jak kobiecy sport ma się w telewizji? https://www.wirtualnemedia.pl/kto-to-nie-oglada-jak-kobiecy-sport-ma-sie-w-telewizji,7208034423036832a

21. Księżna Kate apeluje do rodziców, by ograniczyli dzieciom czas ekranowy (wiem, że specjaliści też reklamują – ale tu jest zawsze jakaś szansa na dotarcie do tych, którzy nie czytają i nie oglądają wystąpień specjalistów) https://kobieta.rp.pl/styl-zycia/art43156301-wazny-apel-ksieznej-kate-bez-owijania-w-bawelne-zwrocila-sie-do-wszystkich-rodzicow

22. Prezes UODO zawiadomił prokuraturę o publikacji zdjęć osób bez ich wiedzy i zgody https://uodo.gov.pl/pl/138/3906

23. „Mokebe uwodziciel”, czyli dlaczego polscy mężczyźni nienawidzą migrantów https://krytykapolityczna.pl/kraj/dlaczego-polscy-mezczyzni-nienawidza-migantow-witkowski/

24. Problemy polskich studentów. Brakuje tanich mieszkań i stołówek https://edukacja.rp.pl/edukacja/art43109091-problemy-polskich-studentow-brakuje-tanich-mieszkan-i-stolowek

25. Jak rozmawiać z dziećmi o przemocy w mediach? https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2025/oct/07/how-to-talk-with-kids-about-news-violence-experts

26. Putin chce ratować Rosję ciążami 15latek https://krytykapolityczna.pl/swiat/rosja-wczesne-macierzynstwo-aborcja-putin-polityka-nastolatki/

#feminizm #femiprasówka

Poweekendowa prasówka z cyfryzacji

O dezinformacji w polityce, raporcie NASK i zagrożeniach dla dzieci

grafika: pixabay

Podsumowania

1. Podsumowanie tygodnia techspresso.cafe https://www.youtube.com/watch?v=VtLw4sNIawE

2. Weekendowa Lektura Z3S https://zaufanatrzeciastrona.pl/post/weekendowa-lektura-odcinek-644-2025-10-05-bierzcie-i-czytajcie/

Sekcja polska

1. Dezinformacja jako aktywne narzędzie polityki wewnętrznej (newsletter Gosi Fraser – opisuje zjawisko na tyle szeroko, że mógłby też trafić do sekcji ogólnej, ale zostawię w polskiej, żeby nie umknął tym, którzy sekcji ogólnej nie czytają) https://techspresso.substack.com/p/dezinformacja-jako-aktywne-narzedzie

2. 70 proc. nastolatków nie wie, co to deepfake. Sprawdzamy najnowszy raport NASK https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/70-proc-nastolatkow-nie-wie-co-to-deepfake-sprawdzamy-najnowszy-raport-nask/

3. Min. Gawkowski: Rosja nie potrzebuje czołgów ani samolotów, by wywoływać w Polsce panikę i chaos https://x.com/CYFRA_GOV_PL/status/1975086585168175245

4. Bielik chce wejść do szkół, a PLLum podbija samorządy (wygląda jak tekst sponsorowany, ale to tylko technoentuzjastyczni techsolutioniści...) https://www.parkiet.com/technologie/art43128951-bielik-chce-wejsc-do-szkol-a-pllum-podbija-samorzady-polska-ai-rosnie-w-sile

5. Inauguracyjne posiedzenie Komitetu ds. Cyfryzacji https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/inauguracyjne-posiedzenie-komitetu-ds-cyfryzacji

6. Jak pomoc organistce skończyła się zgłoszeniem CVE, czyli o krytycznej dziurze w popularnym oprogramowaniu dla parafii https://niebezpiecznik.pl/post/jak-pomoc-organistce-skonczyla-sie-zgloszeniem-cve-czyli-o-krytycznej-dziurze-w-popularnym-oprogramowaniu-dla-parafii/

7. MON chce zacieśnić współpracę z biznesem i nauką https://www.wnp.pl/bezpieczenstwo/przemysl-dla-obronnosci-mon-chce-zaciesnic-wspolprace-z-biznesem-i-nauka,991139.html

Sekcja ogólna

1. Hiszpański Sąd Najwyższy: kod źródłowy to informacja publiczna. Precedens dla przejrzystości cyfrowej demokracji https://informacjapubliczna.org/sentence/kod-zrodlowy-to-informacja-publiczna/

2. Magda Bigaj: O marce osobistej i produkowaniu siebie https://magazynpismo.pl/idee/magdalena-bigaj-o-marce-osobistej-i-produkowaniu-siebie/

3. TikTok proponuje dzieciom pornografię (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/03/tiktok-child-accounts-pornographic-content-accessible

4. Dlaczego musimy uważać na każdy deepfake – nawet pozornie oczywisty i „głupi”? demagog.org.pl/analizyiraporty/dlaczego-musimy-uwazac-na-kazdy-deepfake-nawet-pozornie-oczywisty-i-glupi/

5. DSA ma już 3 lata, a badacze wciąż mają utrudniony dostęp do danych z platform społecznościowych (de) http://heise.de/-10712260

6. “Musimy zainwestować w rozwój własnych kadr, bo inaczej nigdy nie nadążymy za technologią – mówi mi Hans Christian Mangelsdorf” – wywiad Anny Wittenberg https://x.com/annawitten/status/1974897088837104097 https://www.wnp.pl/tech/ai-wspiera-niemiecki-rzad-jesli-nie-zrobimy-tego-teraz-za-piec-lat-bedziemy-w-tyle,989216.html

7. W Afganistanie po 2 dobach przywrócono dostęp do internetu (en) https://www.theguardian.com/world/2025/oct/01/afghans-internet-restored-afghanistan-mobile-taliban

8. Cyberprzestępcy, którzy wykradli dane przedszkolaków twierdzą, że je usunęli (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/02/kido-nursery-hackers-say-they-have-deleted-stolen-data

9. Mój syn naprawdę wierzył, że to prawdziwe” – rodzice pozwalają dzieciom na zabawę z AI (en) https://www.theguardian.com/technology/ng-interactive/2025/oct/02/ai-children-parenting-creativity

10. Apple usuwa aplikację „ICEBlock” z App Store na żądanie amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości https://kontrabanda.net/r/apple-usuwa-aplikacje-iceblock-z-app-store-na-zadanie-amerykanskiego-departamentu-sprawiedliwosci/

11. „Knucie” AI. Czy modele językowe mogą spiskować przeciwko ludziom? https://oko.press/czy-modele-jezykowe-moga-spiskowac-przeciwko-ludziom

12. Państwowy producent mikroprocesorów Angstrem został sklasyfikowany jako najbardziej nierentowna firma w Rosji w 2024 r https://www.wnp.pl/wiadomosci/duzy-producent-chipow-w-wielkich-tarapatach-stata-siega-blisko-3-mld-dolarow,991125.html

13. WhatsApp i Threema także przeciwko kontroli czatu (de) https://netzpolitik.org/2025/geplante-massenueberwachung-whatsapp-und-threema-sind-strikt-gegen-chatkontrolle/

14. Klaus Müller reaguje na krytykę ze strony USA: europejskie regulacje nie zagrażają wolności, tylko ją chronią (de) http://heise.de/-10712082

15. ICE (służby imigracyjne w USA) chce monitorować socialmedia 24h/dobę https://arstechnica.com/security/2025/10/ice-wants-to-build-a-24-7-social-media-surveillance-team/

16. Neuralink Corp. przekazuje dane pacjentów z implantami na potrzeby artykułu https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-05/musk-s-neuralink-submits-brain-implant-patient-data-to-journal

17. 439 milionów USD odzyskane przez Interpol podczas globalnej operacji przeciwko przestępczości finansowej https://sekurak.pl/439-milionow-usd-odzyskane-przez-interpol-podczas-globalnej-operacji-przeciwko-przestepczosci-finansowej/

#prasówka #cyfryzacja

Prasówka feministyczna 26.09-3.10.2025

Meta blokuje konto przychodni ABOTAK, pierwsza kobieta na czele kościoła Anglii...zapraszam na najnowszą prasówkę feministyczną!

grafika:eff

1. Jane Goodall nie żyje. Badaczka szympansów miała 91 lat. “Zrewolucjonizowała naukę” https://kultura.onet.pl/wiadomosci/jane-goodall-nie-zyje-badaczka-szympansow-miala-91-lat/3xwtg97

2. Nie żyje Patricia Routledge. Gwiazda “Co ludzie powiedzą?” miała 96 lat https://plejada.pl/newsy/nie-zyje-patricia-routledge-gwiazda-co-ludzie-powiedza-miala-96-lat/m6kzmfd

3. Pakiet edukacyjny „Szyfrodziewczyny” (info za profilem FB Muzeum Historii Kobiet) https://csenigma.pl/edukacja-cse/pakieu-edukacyjny-szyfrodziewczyny/

4. When Knowing Someone at Meta Is the Only Way to Break Out of “Content Jail” (tekst EFF w ramach akcji “Stop censoring abortion”) https://www.eff.org/pages/when-knowing-someone-meta-only-way-break-out-content-jail

5. i więcej wpisów w ramach tej samej kampanii: https://www.eff.org/deeplinks/2025/02/stop-censoring-abortion-fight-reproductive-rights-digital-age

6. Pierwsza kobieta na czele Kościoła Anglii. Sarah Mullally arcybiskupem Canterbury https://kobieta.rp.pl/ludzie/art43123231-pierwsza-kobieta-na-czele-kosciola-anglii-sarah-mullally-arcybiskupem-canterbury

7. “Nie ma nic lepszego dla dziewczyny (chłopaka też!) niż organizacja oparta na metodzie skautingu” (osobiście zalecałabym ostrożność i dokładny research, bo na różne drużyny można trafić) https://kosmosdladziewczynek.pl/portal-wiedzy/ale-temat/zapisz-corke-do-organizacji

8. Stanowisko Fundacji „Rodzić po Ludzku” w sprawie zmian organizacyjnych w opiece okołoporodowej i braku dialogu społecznego https://rodzicpoludzku.pl/stanowiska/brak-dialogu-w-sprawie-zmian-w-opiece-okoloporodowej/

9. Czerwone flagi w związkach (socjolozki.pl) https://www.instagram.com/p/DPUnrXDDHfk/?img_index=1

10. Socjolozki.pl: czarny protest 9 lat później https://www.instagram.com/socjolozki.pl/p/DPVmxT0jCJz/

11. Prawie połowa organizacji walczących o prawo do aborcji może nie przetrwać z powodu braku funduszy @kobietywsieci@pol.social/115310266392072703">https://mastodon.social/@kobietywsieci@pol.social/115310266392072703

12. Transwestytyzm a prawo w XIV-wiecznym Londynie: przypadek Eleanory Rykener https://ciekawostkihistoryczne.pl/2025/09/30/transwestytyzm-a-prawo-w-xiv-wiecznym-londynie-przypadek-eleanory-rykener/

13. Żony, wieszczki, wojowniczki – nordyckie oblicza kobiecości https://ciekawostkihistoryczne.pl/2025/09/26/zony-wieszczki-wojowniczki-nordyckie-oblicza-kobiecosci/

14. Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjne przepisy ustawy o tzw. mowie nienawiści https://www.bankier.pl/wiadomosc/TK-przepisy-ustawy-o-tzw-mowie-nienawisci-niekonstytucyjne-9017237.html https://www.instagram.com/paniodfeminatywow/p/DPRqY7riOI4/

15. Słowacja wprowadza do konstytucji zapis o 2 płciach, ogranicza adopcję do małżeństwo heteroseksualnych i zakazuje surogacji https://www.politico.eu/article/slovakia-two-gender-constitution-male-female/

16. Trump obiecuje odtajnić akta Amelii Earhart https://www.politico.com/news/2025/09/26/trump-amelia-earhart-files-00583142

17. Aborcyjny Dream Team: w światowy Dzień Bezpiecznej Aborcji Meta zablokowała nam konto Przychodni ABOTAK. https://szmer.info/post/9882847

18. Jak Rzymianie stawali się mężczyznami? Podcast Skryptorium https://www.youtube.com/watch?v=SPZT7KR_lfE

19. Stowarzyszenie na rzecz Chłopców i Mężczyzn o książce „No, bez jaj. W poszukiwaniu męskości” https://schm.org.pl/blog/rozmowa-o-poszukiwaniu-meskosci/

20. O problemach mężczyzn w Polsce. Radio nocą (Michał Gulczyński) https://radiolodz.pl/o-problemach-mezczyzn-w-polsce-radio-noca,556446/

21. Sejm skierował do dalszych prac obywatelski projekt ustawy “Tak dla religii i etyki w szkole”, który zakłada wprowadzenie do szkół dwóch obowiązkowych lekcji religii lub etyki w tygodniu https://wiadomosci.onet.pl/kraj/beda-dwie-lekcje-religii-w-tygodniu-poslowie-zdecydowali-w-sprawie-projektu-ustawy/mhn3t87

22. Kiedy przestaliśmy nienawidzić samych siebie. Życie gejów w czasach prześladowań w Polsce i Niemczech https://oko.press/zycie-gejow-w-czasach-przesladowan-w-polsce-i-niemczech

23. Czy kobiety będą miały darmową antykoncepcję? Polska 2050 składa projekt https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/czy-kobiety-beda-mialy-darmowa-antykoncepcje-polska-2050-sklada-projekt

24. Prezydent Lublina zawiesił dyrektorkę szkoły, która trzy lata temu zamiotła pod dywan molestowanie uczennic przez nauczyciela (FB Aliny Czyżewskiej) https://www.facebook.com/alina.czyzewska.7/posts/pfbid02fab8RtDoD6bX5MpPjxgnhWj6VuJiW6o2p4oTR9GsdNeCKbjtXjwmGLM7evRCYko4l

#feminizm #femiprasówka

Prasówka z cyfryzacji 29.09.-3.10.2025

Pegasus, bezpieczeństwo kognitywne, kontrola czatu i inwigilacja: zapraszam na kolejną prasówkę z cyfryzacji

grafika: netzpolitik.org

Sekcja polska

1. Operacja Diaspora. Z Polski wyszły reklamy ingerujące w mołdawskie wybory https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/operacja-diaspora-z-polski-wyszly-reklamy-ingerujace-w-moldawskie-wybory/

2. Pegasus: przesłuchanie Ziobry https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/prawie-osiem-godzin-trwalo-przesluchanie-ziobry-przed-komisja-sledcza-oto-co-z-niego-wynika https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/ziobro-przymusowo-doprowadzony-przez-policje-do-sejmu-komisja-wznawia-obrady

3. “W aferze związanej z używaniem Pegasusa najważniejsze NIE JEST to, że służby mają narzędzia do inwigilacji. Najważniejsze jest, by zminimalizować ryzyko nadużyć” https://x.com/panoptykon/status/1973027323994882257

4. I w temacie przypomnę odcinki podcastu techspresso.cafe “Czy demokracja po Pegasusie jest możliwa” https://creators.spotify.com/pod/profile/techspressocafe/episodes/8--Czy-demokracja-po-Pegasusie-jest-moliwa--cz--1-e1op5qd https://creators.spotify.com/pod/profile/techspressocafe/episodes/9--Czy-demokracja-po-Pegasusie-jest-moliwa--cz--2-e1p1vcm

5. Prokuratura chce stawiać zarzuty Święczkowskiemu za Pegasusa. Chodzi o inwigilację Romana Giertycha https://oko.press/prokuratura-chce-stawiac-zarzuty-swieczkowskiemu-za-pegasusa-chodzi-o-inwigilacje-romana-giertycha

6. Minister Gawkowski zapowiada nowelizację ustawy o KSC. Gawkowski: projekt trafi do rządu w październiku https://cyberdefence24.pl/cyberbezpieczenstwo/gawkowski-priorytet-rzadu-na-2026-to-walka-z-dezinformacja

7. Tweet Gosi Fraser w tym temacie https://x.com/GosiaFraser/status/1973662108551356499 https://x.com/GosiaFraser/status/1973662402198618398

8. Jak fake newsy o suszy odwracają uwagę od kryzysu klimatycznego https://krytykapolityczna.pl/kraj/rosyjska-dezinformacja-susza-hydrologiczna-wisla-2025/

9. Podejrzany o wysadzenie Nord Stream zatrzymany w Polsce https://oko.press/na-zywo/na-zywo-relacja/podejrzany-o-wysadzenie-nord-stream-zatrzymany-w-polsce

10. Suwerenność cyfrowa coraz bardziej interesuje polskie firmy (zwróćcie uwagę, kto prowadził badania – podejrzewam, że wyniki przeprowadzone przez amerykańską firmę mogłyby dać inne odpowiedzi) https://www.wnp.pl/tech/suwerennosc-cyfrowa-coraz-bardziej-interesuje-polskie-firmy,990477.html

11. WatchDog Polska: Przekazaliśmy Premierowi petycję ws. Centralnego Rejestru Umów! https://siecobywatelska.pl/przekazalismy-premierowi-petycje-ws-centralnego-rejestru-umow/

12. Gdynia wprowadza PLLuM do urzędów https://x.com/trajektoriePL/status/1973415780239942130 https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/gdynia-miastem-sztucznej-inteligencji-pllum-pomoze-w-pracy-urzedu (przy okazji, przypomniało mi się: https://writefreely.pl/didleth/h1chatgpt-w-urzedzie-pracy-kobiety-do-kuchni-mezczyzni-do-komputerow-h1)

Sekcja ogólna

1. Bezpieczeństwo kognitywne – jak wyjść z chaosu informacyjnego (tekst Katarzyny Szymielewicz) https://www.politykainsight.pl/cwiczeniazprzyszlosci/esej06

2. Kontrola czatu jest niebezpieczna dla demokracji (de) https://netzpolitik.org/2025/eu-ueberwachungsplaene-die-chatkontrolle-gefaehrdet-die-demokratie/

3. Bezmyślne skrollowanie algorytmicznej pulpy – tak Meta widzi rozrywkę w Vibes https://techspresso.cafe/2025/09/29/bezmyslne-skrollowanie-algorytmicznej-pulpy-tak-meta-widzi-rozrywke-w-vibes/

4. Komisja Europejska: zostawiamy otwartą furtkę dla zakazu mediów społecznościowych https://techspresso.cafe/2025/10/01/komisja-europejska-zostawiamy-otwarta-furtke-dla-zakazu-mediow-spolecznosciowych/

5. YouTube zapłaci Trumpowi 24,5 mln dol. za zawieszenie konta w serwisie https://techspresso.cafe/2025/09/30/youtube-zaplaci-trumpowi-245-mln-dol-za-zawieszenie-konta-w-serwisie/

6. Dane z Wikipedii będą bardziej dostępne dla AI https://techcrunch.com/2025/10/01/new-project-makes-wikipedia-data-more-accessible-to-ai/

7. Google zablokowało generowanie podsumowań wyszukiwania AI na temat oznak demencji u Trumpa (FB techspresso.cafe) https://www.facebook.com/techspresso.cafe/posts/pfbid02HJkBqwJLZePQkMUXybYfYFgW6xfYTJ1buVdyWqbad1mjAtp4mdSDdvEi3LvakqDFl

8. Dlaczego czatboty chcą nas zatrzymać jak najdłużej dla rozmowe z nimi? (Gosia Fraser) https://www.facebook.com/apsalaar/posts/pfbid02X3DPCkwbKfhNzRt6RuGp9XFKNNngRYgov96bW5P2oCLGXzkYvdHBaCaJbABRmxCml

9. Brytyjski rząd ponownie uderza w szyfrowanie w Apple https://techcrunch.com/2025/10/01/uk-government-tries-again-to-access-encrypted-apple-customer-data-report/

10. Rząd talibów w Afganistanie zablokował całkowicie dostęp do usług telekomunikacyjnych oraz internetu https://kontrabanda.net/r/talibowie-afganistan-wylaczenie-internetu/

11. Niderlandzki sąd: Meta narusza DSA (FB techspress.cafe) https://www.facebook.com/techspresso.cafe/posts/pfbid0Nz88RAqg7vSNT2yRVvNeUiV1PTF1breafBpr2idWKKoN12F6tAqFUQchg2S3fVncl

12. Berlin chce wprowadzić kontrowersyjny monitoring oparty na AI (de) https://netzpolitik.org/2025/neues-polizeigesetz-berliner-senat-will-verhaltenscanner-gegen-bevoelkerung-einsetzen/

13. Czy AI jest zagrożeniem dla “bezpieczeństwa biologicznego”? https://www.technologyreview.com/2025/10/02/1124767/microsoft-says-ai-can-create-zero-day-threats-in-biology/

14. Amazon sprzedaje biografie wygenerowane przez AI https://www.404media.co/ai-generated-biography-on-amazon-tries-to-capitalize-on-the-death-of-a-beloved-writer-kaleb-horton/

15. Czy zaleją nas treści wideo generowane przez AI? https://techspresso.cafe/2025/10/01/czy-zaleja-nas-tresci-wideo-generowane-przez-ai/

16. FCC przegłosowała zakończenie finansowania dwóch programów ułatwiających uczniom i użytkownikom bibliotek dostęp do internetu https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/fcc-chairman-leads-cruel-vote-to-take-wi-fi-access-away-from-school-kids/

17. Meta będzie oferować reklamy bazujące na treści rozmów z chatbotami https://techcrunch.com/2025/10/01/meta-plans-to-sell-targeted-ads-based-on-data-in-your-ai-chats/

18. Twórca i szef Spotify, Daniel Ek, ustępuje ze stanowiska https://techcrunch.com/2025/09/30/spotifys-founder-and-ceo-daniel-ek-is-stepping-down/

19. X/twitter będzie walczyć z indyjskim prawem, które pozwala policji wydawać nakazy usuwania treści https://techcrunch.com/2025/09/29/x-says-will-fight-indian-court-ruling-on-content-takedown-system/

20. Administracja Trumpa wywiera presję na Tajwan, aby ten przeniósł 50% produkcji chipów do USA https://arstechnica.com/tech-policy/2025/09/taiwan-pressured-to-move-50-of-chip-production-to-us-or-lose-protection/

21. F-Droid zagrożony? https://arstechnica.com/gadgets/2025/09/f-droid-calls-for-regulators-to-stop-googles-crackdown-on-sideloading/

22. Google usuwa archiwalne reklamy polityczne https://www.404media.co/google-ad-transparency-european-union/

23. Włochy jako pierwszy kraj w UE wprowadzają kompleksowe regulacje dot AI https://www.reuters.com/technology/italy-enacts-ai-law-covering-privacy-oversight-child-access-2025-09-17/

24. Pierwsza gwiazda kina, którą stworzyła sztuczna inteligencja. Hollywood protestuje https://wyborcza.pl/7,101707,32291917,marzy-o-wielkiej-karierze-choc-nie-istnieje-kim-jest-aktorka.html

25. Imgur, platforma do udostępniania zdjęć, blokuje dostęp z W. Brytanii po karze za naruszenie danych osobowych https://techcrunch.com/2025/09/30/imgur-pulls-out-of-uk-after-data-regulator-warns-of-fines/

26. W Niemczech powstaje największy w Polsce kampus AI https://x.com/trajektoriePL/status/1973735904440144346

27. OpenAI wprowadza kontrolę rodzicielską w ChatGPT (chyba już gdzieś było, ale na wszelki wypadek zostawię) https://techcrunch.com/2025/09/29/openai-rolls-out-safety-routing-system-parental-controls-on-chatgpt/

28. 5 najnowszych hitów rosyjskiej dezinformacji https://krytykapolityczna.pl/swiat/moldawia-rosja-fake-news-dezinformacja-wybory/

29. Dlaczego czatboty chcą nas zatrzymać jak najdłużej dla rozmowe z nimi? (Gosia Fraser) https://www.facebook.com/apsalaar/posts/pfbid02X3DPCkwbKfhNzRt6RuGp9XFKNNngRYgov96bW5P2oCLGXzkYvdHBaCaJbABRmxCml

30. Shein przekonało sąd do oddalenie zarzutów Temu https://www.reuters.com/legal/litigation/shein-fends-off-us-antitrust-trade-secret-claims-temu-lawsuit-2025-10-01/

#cyfryzacja #prasówka