Prasówka z cyfryzacji 27-31.10.2025
Czy współpraca polskiego MON z Palantirem to dobry pomysł? Jak w Polsce działa lobbing? Z czym się wiąże suwerenność cyfrowa? Przeciwko komu tym razem występuje NOYB? Zapraszam na najnowszą prasówkę z cyfryzacji!
I dziękuję za postawione kawy! :)
grafika: EFF
Sekcja polska
Palantir wchodzi do polskiej armii. Amerykańskie systemy danych mają wspierać decyzje dowódców (Anna Wittenberg i Rafał Lesiecki) https://www.wnp.pl/bezpieczenstwo/palantir-wchodzi-do-polskiej-armii-amerykanskie-systemy-danych-maja-wspierac-decyzje-dowodcow,998241.html
Chcemy doprecyzowania „treści pornograficznych” w ustawie o małoletnich. Powodem ochrona prywatności i wolności słowa https://panoptykon.org/dzieci-weryfikacja-wieku-doprecyzowanie-tresci
“Cofnąłem się o 200 lat. Nie trzeba być ekspertem, by odnaleźć prapradziadka”. O roli technologii w badaniach historii rodzinnej. (Akurat przed MyHeritage i innymi tego typu wynalazkami przestrzegam – więcej informacji można znaleźć na polskich stronach, bez konieczności płacenia za pośrednictwo izraelskiej firmie. Ale pod tym, że warto zacząć badania rozmawiając z krewnymi, podpisuję się obiema rękami. A początek listopada, gdy rodzina spotyka się przy grobach i wspomina zmarłych, jest do tego najlepszą okazją.) https://spidersweb.pl/plus/2025/10/wspomnienia-o-zmarlych-jak-szukac-przodkow
Przy czym warto pamiętać, że tego typu inicjatywom także przytrafiają się problemy związane bezpieczeństwem danych (info za tootem Adama Klimowskiego) https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-129047-postorder-asc-sid-7b76c3ae4c66ad734d5254356271e55e.phtml
Czy DSA ograniczy wolność słowa w internecie? Rozmowa z dr Dorotą Głowacką (Podcast Demagoga) https://demagog.org.pl/podcast/czy-dsa-ograniczy-wolnosc-slowa-w-internecie-rozmowa-z-dr-dorota-glowacka/
Kto naprawdę rządzi Polską? Korporacje nagradzają polski rząd, polski rząd nagradza korporacje (Wojtek Żubr Boliński) https://krytykapolityczna.pl/kraj/provident-nagroda-lobbing-biznes-wladza/
„Władza nie zdaje sobie sprawy”. Polska niegotowa do obrony przed operacjami informacyjnymi Rosji https://www.wnp.pl/tech/wladza-nie-zdaje-sobie-sprawy-polska-niegotowa-do-obrony-przed-operacjami-informacyjnymi-rosji,999504.html
Przy okazji Paweł Nowackiprzypomniał o programie fact-checking.praktyycy.eu https://fact-checking.praktycy.eu/
Wisznia Mała: wyciekły dane 5,5 tys. mieszkańców: imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, numery telefonów, daty urodzenia, numery PESEL i NIP https://nowagazeta.pl/artykul/wyciekly-dane-55-tys-n1757892 https://cyberdefence24.pl/dane-tysiecy-osob-omylkowo-ujawnione-w-ogloszeniu-przetargu
Co pokazuje opinia CSIRT MON o kodzie mObywatela? https://cyberdefence24.pl/polityka-i-prawo/co-pokazuje-opinia-csirt-mon-o-kodzie-mobywatela
Projekt ustawy anty-SLAPP pod lupą: prawo, które może nie zadziałać https://siecobywatelska.pl/ustawa-anty-slapp-prawo-ktore-moze-nie-zadzialac/
Badanie popularności komunikatorów w Polsce – Signal ma już ponad milion użytkowników (ok, to mniej, niż się spodziewałam ;)) https://www.wirtualnemedia.pl/te-dwa-komunikatory-dominuja-w-polskim-internecie-discord-przed-telegramem-i-zoomem,7215117734345376a
Nowe centrum obliczeniowe dla AI. Kogeneracja i Politechnika Wrocławska podpisały list intencyjny https://www.wnp.pl/energia/nowe-centrum-obliczeniowe-dla-ai-kogeneracja-i-politechnika-wroclawska-podpisaly-list-intencyjny,999129.html
Dymisje w NASK SA. Odwołano prezesa i wiceprezesa https://www.wirtualnemedia.pl/dymisje-w-nask-sa,7216461237426784a
Tylko w ostatnim roku 62 proc. firm w Polsce padło ofiarą dezinformacji https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/dezinformacja-uderza-w-biznes-nowy-raport-alert-media-communications/
Higiena cyfrowa: podcast Nowy Wspaniały Świat z Magdą Bigaj https://www.youtube.com/watch?v=z6SvIhLrHVs&list=PLZTuUgCmeGG5ACUiOCjBuslnrz3RmXO6c&index=1
“Rząd proceduje ustawę o ochronie małoletnich przed treściami pornograficznymi w Internecie. Cel jest szlachetny – ochrona dzieci w sieci przed nieodpowiednimi treściami. Ale diabeł, jak zawsze, tkwi w szczegółach. A na te zwraca uwagę RPO.” (Konstytucjonalista) https://www.instagram.com/p/DQUUr8-jJ9N/
Wojciech Klicki, dla Faktu, o współpracy MON z Palantirem. Uprzedzając wszystkie “Ale jak to dla Faktu?!!” – imo bardzo dobrze, że dla Faktu. Przeciętny człowiek, jeśli konsumuje prasę, to właśnie tego typu tytuły – i dzięki temu ma możliwość zapoznać się z bardziej krytycznym podejściem. https://www.fakt.pl/polityka/mon-chce-pomocy-najbardziej-tajemniczej-firmy-swiata-co-to-oznacza/8d69gr7
Poważne kłopoty z polskimi dronami. Onet ujawnia wojskowy raport (info za FB Artura Kurasińskiego) https://polskieradio24.pl/artykul/3600584,powazne-klopoty-z-polskimi-dronami-onet-ujawnia-wojskowy-raport
Kruchość dowodów cyfrowych w postępowaniu sądowym (Informatyk Zakładowy) https://informatykzakladowy.pl/kruchosc-dowodow-cyfrowych-w-postepowaniu-sadowym/
Trwa kampania phishingowa wymierzona w samorządy https://x.com/CYFRA_GOV_PL/status/1983914211227910216
mDowód ma inną serię i numer, niż dowód osobisty https://x.com/mObywatelGOV/status/1983479432825258182
Lista 100 europejskich start-upów z branży sztucznej inteligencji. Polski brak (Michał Podlewski) https://x.com/trajektoriePL/status/1983602636415959326
Atak na klientów 9000 różnych polskich sklepów internetowych https://niebezpiecznik.pl/post/atak-na-klientow-9000-roznych-polskich-sklepow-internetowych/
AI pogrążyła firmę budowlaną. Wyliczyła VAT, powołując się na nieistniejące przepisy https://www.bankier.pl/wiadomosc/Sztuczna-inteligencja-pograzyla-firme-budowlana-Wyliczyla-VAT-powolujac-sie-na-nieistniejace-przepisy-9030382.html
Gawkowski: Polska wśród najlepiej zabezpieczonych państw świata https://www.wnp.pl/tech/gawkowski-polska-wsrod-najlepiej-zabezpieczonych-panstw-swiata,999151.html
Prezes UODO nałożył na podmiot medyczny administracyjną karę pieniężną w wysokości 40.000 zł za naruszenie RODO https://101010.pl/@adamklimowski/115446376401315114
Biblioteka sejmowa zorganizuje konferencję „Państwo demokratyczne w dobie sztucznej inteligencji” (w poniedziałek) https://sejm.gov.pl/sejm10.nsf/komunikat.xsp?documentId=02898F01B0C407C8C1258D34002EEAE1
Język polski najlepszy dla platform AI? Tak, ale tylko przy długich tekstach https://www.wirtualnemedia.pl/jezyk-polski-najlepszy-dla-platform-ai-tak-ale-tylko-przy-dlugich-tekstach,7215431586622112a
Raport ThinkTank dot. suwerenności cyfrowej, info za LinkedInem Piotra Mieczkowskiego https://think-tank.pl/wp-content/uploads/2025/10/raport-cyfryzacji_wersja-finalna_28.10.2025_small_pop.pdf
Sekcja ogólna
Techsuwerenność Europy. Długa, ale rzetelna i napisana przystępnym językiem analiza Jana Jęcza. Polecam https://www.politykainsight.pl/_resource/multimedium/20393469
NOYB składa skargę przeciwko Clearview AI. Firma oferuje swój system rozpoznawania twarzy organom państwowym i gromadzi miliardy zdjęć Europejczyków (en) https://noyb.eu/en/criminal-complaint-against-facial-recognition-company-clearview-ai
BigTechy inwestują w Lobbing w UE więcej pieniędzy, niż kiedykolwiek (de) https://netzpolitik.org/2025/gegen-regulierung-big-tech-steckt-so-viel-geld-in-eu-lobbyarbeit-wie-noch-nie/
Nie działało pół internetu. Globalna awaria uderzyła m.in. w Microsoft https://next.gazeta.pl/next/7,151243,32364179,nie-dziala-pol-internetu-globalna-awaria-uderzyla-m-in-w-microsoft.html#s=BoxPWD
i komentarz Michała “ryśka” Woźniaka: https://mstdn.social/@rysiek/115460103671077432
Apel o trwałe finansowanie niezależnych mediów w UE https://siecobywatelska.pl/trwale-finansowanie-mediow-w-ue/
OpenAI: milion osób w tygodniu rozmawia z ChatemGPT o myślach samobójczych (en) https://arstechnica.com/ai/2025/10/openai-data-suggests-1-million-users-discuss-suicide-with-chatgpt-weekly/
Proponuje się już certyfikaty ludzkiego autorstwa dla wydawnictw i twórców https://blog.humanistyka.dev/2025/10/proponuje-sie-juz-certyfikaty-ludzkiego-autorstwa-dla-wydawnictw-i-tworcow
Suwerenność cyfrowa: Międzynarodowy Trybunał Karny chce rezygnuje z Microsoftu i innych amerykańkich usług z obawy przed D. Trumpem (de) http://heise.de/-10964080
Kontrola czatu: Dania porzuca plany zmuszania dostawców usług do skanowania szyfrowanej komunikacji (de, en) http://heise.de/-10965218 https://eupolicy.social/@ella/115463747493432363
Jak sztuczna inteligencja wpłynęła na wybory w Europie? (en) https://www.politico.eu/article/elections-europe-ai-deepfakes-social-media/
Komisja Europejska planuje wprowadzenie nowego katalogu, który ma ułatwić ocenę suwerenności usług chmurowych (de) http://heise.de/-10920218
USA: projekt ustawy wprowadzającej weryfikację wieku i zakazującej chatbotom zachęcania do samobójstwa https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/senators-move-to-keep-big-techs-creepy-companion-bots-away-from-kids/
AI rozpozna akcent i go zmodyfikuje (en) https://www.wired.com/story/ai-americanizer-end-accents/
Brytyjski dziennikarz aresztowany w USA. Krytykował Izrael https://www.wirtualnemedia.pl/brytyjski-dziennikarz-aresztowany-w-usa-krytykowal-izrael,7215412839078496a
Platformy społecznościowe zapowiedziały, że zastosują się do australijskiego zakazu socialmediów dla dzieci poniżej 16 r. ż. (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/social-media-firms-abandon-fight-against-australia-law-banning-under-16-users/
Austria: NGOsy składają skargę do Komisji Europejskiej: cięcia budżetowe mają utrudniać działalność austriackiego organu ochrony danych (en) https://edri.org/our-work/budget-cuts-paralyse-austrian-dpa-ngos-complaint-eu-commission/
EDRi: czeska policja nielegalnie stosowała monitoring oparty na biometrii na czeskich lotniskach (en) https://edri.org/our-work/czech-police-forced-to-turn-off-facial-recognition-cameras-at-the-prague-airport-thanks-to-the-ai-act/
Efekt (dezinformującego) autorytetu, czyli co trzeba wiedzieć o wywiadzie z prof. Cichosz (daję to sekcji ogólnej, bo to szerszy problem) https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/efekt-dezinformujacego-autorytetu-czyli-co-trzeba-wiedziec-o-wywiadzie-z-prof-cichosz/
Threads wprowadza opcję znikających postów (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-27/meta-s-threads-adds-disappearing-posts-for-unfiltered-thoughts
Chińczycy zbudują w Słowacji fabrykę akumulatorów do elektryków (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-28/slovak-premier-praises-chinese-ev-battery-plant-in-break-with-eu
Python Software Foundation wycofało się z przyjęcia grantu na 1,5 mln USD od amerykańskiej National Science Foundation https://kontrabanda.net/r/psf-nsf-grant-15-mln/
Digital Fairness Act ma chronić konsumentów przed technikami manipulacyjnymi (de) https://netzpolitik.org/2025/digital-fairness-act-grosse-wuensche-fuer-mehr-verbraucherschutz-im-netz/
Niemcy: Sąd Pracy przyznał 15 000 euro odszkodowania za nielegalny monitoring pracownika w miejscu pracy https://x.com/borys_tomasz/status/1983960435578822813
EFF o konwencji ONZ dot. cyberbezpieczeństwa (en) https://www.eff.org/deeplinks/2025/10/joint-statement-un-cybercrime-convention-eff-and-global-partners-urge-governments
Jak pomóc przyjaciołom i rodzinie wydostać się z czarnej dziury teorii spiskowych? (en) https://www.technologyreview.com/2025/10/30/1126839/how-to-help-friends-and-family-dig-out-of-a-conspiracy-theory-black-hole/
Amerykańskie służby stosuje przymusową identyfikację biometryczną do ustalania danych nastolatków (en) https://arstechnica.com/tech-policy/2025/10/ices-forced-face-scans-to-verify-citizens-is-unconstitutional-lawmakers-say/
Chatboty są bardziej ludzkie od lekarzy – o zagrożeniach AI w opiece medycznej (en) https://www.theguardian.com/society/2025/oct/28/deepseek-is-humane-doctors-are-more-like-machines-my-mothers-worrying-reliance-on-ai-for-health-advice
Musk wraca do łask Trumpa (en) https://www.politico.eu/article/us-elon-musk-back-in-donald-trump-good-graces-after-summer-of-public-feuding/
PayPal chce wprowadzić zakupy za pomocą AI https://techcrunch.com/2025/10/28/paypal-partners-with-openai-to-let-users-pay-for-their-shopping-within-chatgpt/
Wyszukiwarki oparte na AI częściej proponują mniej popularne strony (en) https://arstechnica.com/ai/2025/10/ai-powered-search-engines-rely-on-less-popular-sources-researchers-find/
Cory Doctorow o zwolnieniach w Amazonie: nie chodzi o to, że AI zwiększa kreatywność czy produktywność, a o odzyskanie środków zainwestowanych w rozwój AI (en) https://pluralistic.net/2025/10/29/worker-frightening-machines/
W związku z licznymi kontrowersjami Charakter.AI zapowiada zbanowanie dzieciom rozmów z chatbotami (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-29/character-ai-to-ban-children-under-18-from-talking-to-its-chatbots https://www.nytimes.com/2025/10/29/technology/characterai-underage-users.html
Nvidia połączy komputery kwantowe z chipami AI (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-28/nvidia-unveils-system-to-link-quantum-computers-to-its-ai-chips
Palantir pozywa 2 byłych pracowników – oskarża ich o kradzież na rzecz nowo powstałej konkurencji (en) https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-30/palantir-says-top-ai-engineers-stole-secrets-for-copycat-firm
Amazon zwolni 14 tys. osób https://techcrunch.com/2025/10/28/amazon-to-cut-14000-corporate-jobs/
Ustaliliśmy wewnętrzne cele, aby do września 2026 roku mieć zautomatyzowanego stażystę badawczego AI działającego na setkach tysięcy procesorów graficznych (GPU), a do marca 2028 roku – w pełni zautomatyzowanego badacza AI.” https://www.linkedin.com/posts/piotr-sankowski-80a6875_ustalili%C5%9Bmy-wewn%C4%99trzne-cele-aby-do-wrze%C5%9Bnia-activity-7389963674909777920-atju
Apple odrzuca wniosek Protona: tylko applowa aplikacja może być domyślnym kalendarzem (de) http://heise.de/-10965277
Elon Musk uruchamia Grokipedię (en) https://www.theguardian.com/technology/2025/oct/28/elon-musk-grokipedia
Ważna informacja dla użytkowników kluczy U2F na X https://sekurak.pl/wazna-informacja-dla-uzytkownikow-kluczy-u2f-na-x-twitterze-poradnik/
Kontrowersyjny atomowy pomysł Trumpa może pomóc Chińczykom? https://www.wnp.pl/bezpieczenstwo/kontrowersyjny-atomowy-pomysl-trumpa-moze-pomoc-chinczykom-lekkomyslne-posuniecie,999806.html
Podoba Ci się to, co robię? Możesz postawić mi wirtualną kawę na https://buycoffee.to/didleth