(De)centrum internetu w 2024
Fediverse (ang. federated universe), jest to przeniesienie idei poczty elektronicznej na platformy społecznościowe, z tą różnicą, że wspólny protokół nie służy w tym przypadku prywatnej komunikacji, lecz interakcji z publicznymi treściami. Podobnie, profile mają swoje adresy, np. @anedroid@wspanialy.eu odpowiada profilowi o nazwie anedroid na serwerze wspanialy.eu.
Jest to uniwersum, gdyż łączy różne platformy o różnych zastosowaniach: jedne służą do publikowania wideo, drugie do podcastów, a jeszcze inne funkcjonują jako fora dyskusyjne, blogi, etc.
Można powiedzieć, że to właśnie wokół fediverse kręci się zasadnicza część alternatywnego internetu. W tym miejscu pozwolę sobie przytoczyć niektóre z dziesiątek opisujących ten fenomen wpisów, od osób, które lepiej zbadały temat:
- Internet. Czas działać! – Co jeśli nie Facebook, Instagram i reszta? Fediverse! – wymienia fediwersowe platformy i aplikacje oraz linki do dodatkowych materiałów i stron.
- Jakub Rojek – Czym jest Mastodon i Fediverse? – często zadawane pytania.
- Jakub Rojek – Jak “wejść” w Mastodona – szybki tutorial – tutorial z najpopularniejszej fedi-platformy.
- didleth – Czy rzeczywiście Mastodon jest gorszy i bardziej skomplikowany od Twittera? – ciekawa (i obiektywna!) perspektywa osoby, która zaczęła używać Mastodona i Twittera w tym samym czasie.
- Jakub Rojek – Marka w Fediverse – czy i jak zacząć? – odpowiada jak zdobyć zaufanie marki w oczach społeczności fediversum,
- Michał „Rysiek” Woźniak – Mastodon monoculture problem – ostrzega przed oficjalnymi serwerami, klientami i płytkim nazewnictwem.
- Ploum – How to Kill a Decentralised Network (such as the Fediverse) – ku przestrodze: jak Google zrujnował XMPP.
- m0bi o Fedi – Co może cię zdziwić po przejściu z Twittera do Mastodona? – lista 25 rzeczy.
- Oliwier Jaszczyszyn – Niebezpieczniku, fediwersum to najlepsze antidotum w świecie social mediów – fediverse nie tylko dla „wąskiej grupy pasjonatów”.
- Tomasz Dunia – #Outernet – Media społecznościowe – na obrzeżach Internetu. Podobny koncept do mojego alternatywnego internetu.
↑ To pewna część linków, jaka pokazała się w moim czytniku RSS po wpisaniu słowa fediverse.
Czy coś mam do dodania od siebie? Mój profil to @anedroid@wspanialy.eu, niestety na Mastodonie (wciąż nie zdecydowałem się na coś mniej popularnego).
WriteFreely również jest częścią fedi; indywidualne wpisy można podbijać, jak również zaobserwować całego bloga – na dzień dzisiejszy robi tak 9 kont.
Na zdjęciu: jeden z wpisów w formacie ActivityPub, metoda odkryta dzięki m0bi
Jako że WriteFreely sam w sobie jest dość ubogi i jako autor nie widzę komentarzy pod wpisami, postawiłem na prowizoryczne wstawianie toota z hashtagiem #blogging i linkowanie do niego. Gdyby to była strona na WordPressie, mógłbym zintegrować komentarze z fediverse bez podpinania usług zewnętrznych dzięki odpowiedniej wtyczce. Ponownie, komentarz można wstawić z dowolnego serwera kompatybilnego z ActivityPub, niekoniecznie wspanialy.eu.
Osobiście jestem entuzjastycznie nastawiony do fediverse, które jest nam w stanie dać bardzo dużo interoperacyjności. Nie musimy być więcej uwiązani u jednego dostawcy, który trzyma wszystkie nasze kontakty. Coraz więcej organizacji społecznych, a nawet rządowych, zakłada tu swoje profile. I mam nadzieję, że stopniowo zwiększy się świadomość jego istnienia wśród globalnej społeczności.
Moim ulubionym projektem jest PeerTube, szkoda, że tak mało na nim polskich treści. Może pewnego dnia sam zacznę publikować tutoriale uzupełniające „przewodnik po alternatywnym internecie”?